Moet platform CestMocro offline? 'Het is behoorlijk demoniserend'

Het Instagram-account 'Cestmocro' heeft 1,1 miljoen volgers, waaronder veel (Marokkaanse) jongeren. Veel berichten gaan over de oorlog in Gaza en de rol van Israël hierin. Dat roept veel reacties op.

Opjutten

Ook Voet vindt dat er iets moet gebeuren aan het platform, waar het Centrum Informatie en Documentatie Israël vorig jaar al aangifte tegen deed wegens aanzetten tot haat en geweld tegen Joden. "Cestmocro doet aan behoorlijk demoniserend nieuws", zegt Voet. "In de reacties wordt letterlijk gezegd: 'Hitler had nog jaren moeten doorgaan met het vergassen van deze vieze kankerjoden’ en 'Jammer dat hij zijn werk niet heeft afgemaakt'."

Daarbij is lang niet alle berichtgeving juist, zegt Voet. Volgens haar moeten we de impact van het platform niet onderschatten. "Ze nemen letterlijk zaken van Arabische media over en dat klopt feitelijk soms helemaal niet. Dat gooien ze gewoon online en dan lees je dit soort reacties eronder. Daar wordt niet op gemodereerd. Als ze zichzelf nou serieus zouden nemen, zouden ze hier een rode streep doorheen zetten. Wat je ziet, is dat ze elkaar opjutten."

Notice-and-takedown

Toch moet je niet zomaar overgaan op een verbod, zegt hoogleraar Algemene Rechtswetenschap Jan Brouwer, ook al zijn de genoemde reacties strafbaar. "Een eerste optie is dat je aangifte doet. Een andere optie is een notice-and-takedown-procedure: bij de officier doe je een verzoek om dit soort verschrikkelijke uitingen van het internet af te halen. De provider kan dan op korte termijn een aanwijzing krijgen om dit soort dingen eraf te halen. Als dat niet gebeurt, riskeert dat strafrechtelijke vervolging."

Maar in de praktijk gaat dat niet zo makkelijk, concludeert Voet. Volgens haar zetten juridische stappen weinig zoden aan de dijk: "Het schijnt lastig te zijn omdat er ook allemaal IP-adressen in het buitenland zitten. Er ligt momenteel een aangifte tegen groepsbelediging, bedreiging en opruiing. Voor het belang van de maatschappij lijkt het me goed als dit snel een uitkomst heeft."

Democratie kost tijd

Toch zijn de twee genoemde procedures wel de juiste weg, stelt Brouwer. Als het onverhoopt langer duurt, moet je dat simpelweg uitzitten. "Ik denk dat je met de vrijheid van meningsuiting uiterst voorzichtig moet omgaan. Laten we niet het huidige klimaat gebruiken om hele rigoureuze wijzigingen in ons recht aan te brengen. De vrijheid van meningsuiting heeft altijd goed gewerkt en dat is in een democratie van groot belang. We moeten niet naar een staat waarin censuur wordt toegepast."

Mensen moeten worden aangesproken op het platform en ervoor gewaarschuwd worden, reageert Voet. "Ik ben voor het recht van vrijheid van meningsuiting. Maar het probleem is dat we hier met een relatief nieuw medium te maken hebben en dat we daar nog niet helemaal op zijn ingericht. Dat is het grote probleem: we zitten in een soort puberteit van het internet en de wetgeving hobbelt daar achteraan."

"De kern van vrijheid van meningsuiting is dat we hier een debat over kunnen voeren en daar moeten we het ook in zoeken", meent Brouwer. "Juridische oplossingen klinken mooi, maar blijken in de praktijk altijd buitengewoon lastig. Dat is tijdrovend en teleurstellend, maar hoort bij de zorgvuldigheid die je in een procedure wilt stoppen. Dus oplossingen op korte termijn zijn er niet."