Strijd tegen cocaïnemaffia valt niet te winnen

"Een rechercheur zei laatst tegen mij: Geef mij twee keer zoveel politie, twee keer zoveel officieren van justitie en twee keer zoveel rechters, dan schop ik nog steeds geen deuk in een pakje boter", vertelt Meeus in het radioprogramma 1 op 1.

Nederland telt volgens Meeus honderden drugsbaronnen. "In de havens van Antwerpen en Rotterdam werd er vorig jaar 70.000 kilo cocaïne onderschept. Vermoedelijk wordt er jaarlijks 200.000 kilo cocaïne ingevoerd met een groothandelswaarde van 5 miljard. De straatwaarde ligt twee tot drie keer hoger."

Mocromaffia telt niet meer

Drie handlangers van 'Nederlands meest gezochte crimineel', Ridouan T., werden deze week in Suriname opgepakt. "Er wordt met respect en vrees over hem gesproken", zegt Meeus, maar het beeld dat de cocaïnehandel door Marokkanen wordt gedomineerd klopt niet. Hij spreekt liever over de cocaïnemaffia. "De cocaïnehandel is niet georganiseerd naar etniciteit, maar naar hoe ze elkaar kennen, bijvoorbeeld van het schoolplein, de kroeg of via de sportclub."

Eerder deze week riep de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb het kabinet op meer werk te maken van de aanpak van drugscriminaliteit. Zo opperde hij het idee om een Nationaal Coördinator Drugscriminaliteit aan te stellen. Aanleiding voor die oproep is een onderzoek van de Erasmus Universiteit over drugscriminaliteit in de Rotterdamse Haven waarin gepleit werd voor een radicale cultuuromslag in de aanpak.

Volgens Meeus zijn het open deuren en is het vanwege de omvang bijna niet te bestrijden. "In Nederland werd er vorig jaar met gejuich een ondermijningsfonds geïnstalleerd van 100 miljoen euro. Ik heb een paar maanden geleden een verhaal gemaakt waarin een transport van 7000 kilo cocaïne een rol speelt. De netto-opbrengst is 100 miljoen euro. Het laat gewoon een beetje zien dat die grootheden uit balans liggen."

Corruptie

De drugshandel is een internationale business, waar maffia’s, drugskartels en kleine cellen een rol in spelen. Het is groot, complex en er gaat heel veel geld in rond. Dat maakt het risico op verweving tussen de onderwereld en bovenwereld groot. De corrupte douanier Gerrit G. kon met een druk op de knop duizenden kilo’s cocaïne doorlaten. Thuis, vanachter zijn laptop. Bij zijn arrestatie werd in een Lidl-boodschappentas voor 1.7 miljoen euro aan contanten gevonden.

In het boek 'De Schiedamse Cocaïnemaffia', schetst Meeus hoe deze douanier, met een klein jaarsalaris, de cocaïnemaffia werd ingetrokken. Door alleen al 100 kilo door te laten met een druk op de knop kreeg deze Gerrit 250.000 euro, handje contantje. Het toont volgens Meeus aan hoe ondermijning in de praktijk werkt.

"Er zijn vier of vijf grote aanwijzingen van infiltratie of corruptie in de bovenwereld, tot aan Officieren van Justitie aan toe. Dat is niet vastgesteld, maar je kunt het ernstige vermoeden hebben dat corruptie verder gaat dan de douane", vertelt Meeus.

Het boek van Meeus schetst een onthutsend beeld van personen die de drugshandel worden ingezogen. Hij vraagt zich hardop af, of we het verbod op cocaïne wel kunnen handhaven. "Kunnen we op deze voet verder? Mijn conclusie is dat je dit niet alleen maar met repressie en opsporing verder kunt", legt Meeus uit. Zonder te pleiten voor legalisering, zou hij het goed vinden om op z’n minst een flinke discussie uit te lokken.

Nieuwe normen

Het is volgens de NRC-verslaggever ook de grote paradox waar politie en justitie nu voor staan. "Zij zijn bezig met het handhaven van een norm dat door een substantieel deel van de bevolking niet meer wordt gedeeld", aldus Meeus.

Interessant in dat licht is de rol die Nederland een eeuw geleden speelde in de internationale cocaïnehandel, zo werd in 1910 in Amsterdam de Nederlandsche Cocaïnefabriek geopend, een bedrijf dat in die tijd uitgroeide tot de grootste cocaïneproducent ter wereld. Een verbod op cocaïne werd in 1928 ingevoerd.