Hans Spekman zette zich in voor de mensen in de zogenaamde 'Junkentunnel'

"Ik heb het altijd een ontzettende rotnaam gevonden. 'Junk' betekent afval en die mensen zijn geen afval. Mijn zus was ook verslaafd en zij is bepaald geen afval. Die mensen zijn dat ook niet, maar als samenleving behandelden we ze als afval" vertelt Spekman over de term 'Junkentunnel', die uit Amerika is komen overwaaien.

Kan iedereen overkomen

Spekman was in de jaren '90 van de vorige eeuw wethouder van verslavingszorg, daklozenopvang, sociale zaken en sport in Utrecht. Hij zette zich in voor de mensen die op straat leefden en verslaafd waren aan middelen destijds populair waren, zoals crack en heroïne. "Ik ging er vanaf begin af aan naar toe, want het fascineerde me dat ongeveer driekwart van de mensen niet naar de verslaafden keken. Ik keek er wel naar ging ook de tunnel in, want ik wilde ze snappen en spreken." Hij kreeg pijnlijke verhalen te horen van 'gewone' mensen: "Mensen die hebben geëxperimenteerd en die over het randje donderen omdat ze verslavingsgevoelig zijn. En ook mensen die zijn gaan scheiden, op straat komen, de weg kwijtraken en heel snel afglijden. Heel veel mensen denken 'verslaving is je eigen schuld', maar er zijn genoeg mensen die geëxperimenteerd hebben, alleen bij sommigen gaat het mis."

Regulatie

In de tunnel van een paar honderd meter lang, die onder Hoog Catharijne doorliep, verzamelden dak- en thuislozen, dealers en verslaafden zich. In die tijd waren er ongeveer 1200 daklozen vult Spekman aan. "Het was een plek waar je kon zijn en niet weggestuurd werd." De oud-wethouder wilde een stabiele plek creëren voor de mensen die gebruik maakten van de tunnel. Maar er moest wel een alternatief zijn voor de tunnel: "Ik vind het stom als mensen van de ene plek naar de andere plek worden geschoven." Spekman was een voorstander van dat er dealers mochten komen bij de opvangplekken voor de mensen, want het moest gereguleerd worden. De tunnel mocht in ieder geval niet zijn aantrekkingskracht behouden, dus hij is dicht gemaakt. Op de plek waar de opening van de tunnel was, bij het Smakkelaarsveld, is er een monument geplaatst. "Ik wilde dat de mensen weer mens waren, dat kon niet op die plek. Die plek moest dicht." Uiteindelijk heeft hij er in zes jaar tijd voor gezorgd dat iedereen in passende opvang terecht is gekomen. Daar is hij trots op. "Ik wilde voorkomen dat mensen weer zo'n bestaan moesten leven. Het is iemands broer en iemands zus, het zijn allemaal mensen."