Thuiswerken verplichten? 'Zonder wet is Koolmees kansloos'

We kunnen meer thuiswerken

Uit onderzoek van TNO blijkt dat bijna één op de zeven werknemers die niet volledig thuiswerkt, dat wel meer zou kunnen doen. Ongeveer de helft van deze mensen gaat toch naar het werk, omdat de werkgever dat vraagt. De andere helft gaat naar kantoor, omdat ze dat zelf willen.

Om die laatste groep werknemers die thuis kunnen werken ook echt thuis laten werken, neemt het kabinet een aantal verdergaande maatregelen. Via een spoedwetswijziging wil het kabinet bedrijfspanden bij een bronbesmetting kunnen sluiten.

Anne Megens van werkgeversorganisatie AWVN noemt dat een heftig middel om bij wet vast te leggen. "Het is de vraag hoe vaak daar gebruik van gemaakt wordt. Werkgevers hebben er op zo'n moment ook geen baat bij om het bedrijf door te laten draaien."

Gedeeltelijk thuiswerken als noodgreep

Op het notariskantoor van Martijn Lecoutre zijn altijd minimaal twee werknemers aanwezig. Om cliënten te ontvangen bijvoorbeeld. "Volledig thuiswerken is bij ons lastig. Je hebt je cliënten die naar kantoor komen, want je moet controleren wie het zijn en hun handtekeningen controleren.

Er wordt zoveel mogelijk voorbereidend werk thuis verricht. "Je kan zoveel mogelijk thuis voorbereiden, maar je moet er ook voor zorgen dat stukken die geheim moeten te blijven op kantoor blijven en niet gaan zwerven bij iemand thuis."

Wat personeel het liefst wil, is volgens Lecroute niet relevant. "Wij hebben ambtsbediening en dat moet honderd procent goed zijn." En als het aan Lecoutre ligt, is het na de coronacrisis gewoon weer zoals het altijd was en meldt iedereen zich dan weer iedere dag op kantoor. "Op een notariskantoor heb je geen speelruimte. Dit is een noodgreep."

Kan het kabinet thuiswerken verplichten?

Er zijn dus nog altijd werkgevers die vinden dat hun werknemers naar kantoor moeten komen, ondanks dat zij wel thuis zouden kunnen werken. Thuiswerken is momenteel een dringend advies. Misschien wordt het tijd dat het kabinet harder ingrijpt en thuiswerken verplicht stelt?

Dat ligt ingewikkeld. "Op dit moment kan het kabinet werkgevers niet verplichten om hun werknemers thuis te laten werken. Dan moet er echt een wet komen", legt arbeidsrechtadvocaat Suzanne Meijers uit.

En in sommige gevallen wil de werknemer zelf juist een of meerdere dagen naar kantoor, omdat hij of zij zich bijvoorbeeld heel eenzaam voelt. Dat is lastig wanneer je werkgever juist niet wilt dat je naar kantoor komt. "Een werkgever heeft een bepaalde instructiebevoegdheid. Als de werkgever niet wil dat je naar kantoor komt, dan mag dat ook niet."

Duidelijke criteria

Om het voor werkgevers zo duidelijk mogelijk te maken wie er wel naar kantoor mag komen en wie niet, werkt het kabinet samen met sociale partners aan duidelijke criteria voor thuiswerken. Megens: "Dat vooral een lijst met richtlijnen. Wanneer is het wel acceptabel om naar werk te gaan en wanneer niet? Het is een soort handleiding."

Kan jij thuiswerken, maar vraagt je werkgever toch van je om naar kantoor te komen? "Je hebt als werknemer niet het recht om thuis te werken", zegt Meijers. "Je werkgever moet wel een veilige werksfeer creëren, dus als een werkgever je vraagt om naar kantoor te komen, dan moet hij minimaal de zorg dragen om te voldoen aan de RIVM-richtlijnen."

Veilige en vitale thuiswerkplek

Het thuiswerken houdt voorlopig nog wel even aan. Waar volledig thuiswerken voor sommige mensen heel zwaar is, zitten er ook voordelen aan. Denk bijvoorbeeld aan minder reistijd. In een onderzoek van TNO naar thuiswerkers geeft bijna één op de vier werknemers aan ook na de coronacrisis grotendeels vanuit huis te willen werken.

Het kabinet laat vandaag weten vijf miljoen euro vrij te maken om vitaal thuiswerken te stimuleren. Megens: "Het kabinet is al die tijd gefixeerd geweest op schade door corona zelf, wat logisch is. Maar nu corona voortsleept, komt de mentale en fysieke schade bij mensen thuis naar boven."

"We kunnen het ons niet permitteren dat mensen straks met een burn-out of allerlei nek- en rugklachten thuis komen te zitten. Het is heel fijn dat we mensen straks een steuntje in de rug kunnen geven."

Wat werkgevers met de steun van het kabinet minimaal kunnen doen, is volgens Meijers een veilige werkplek creëren. "Dat is thuis niet anders dan op kantoor. De werkgever heeft de verantwoordelijk en er ook belang bij als hun werknemer een ergonomische verantwoorde werkplek heeft."

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.