De sleutelrol van NSC aan de formatietafel

De spanning in Den Haag loopt op: Over ruim een week laat informateur Ronald Plasterk weten of hij kansen ziet voor een kabinet van PVV, NSC, BBB en VVD. Wat er aan zijn tafel precies besproken wordt, blijft gissen, maar dat NSC een sleutelrol speelt, is wel duidelijk. Wil die partij nou wel of niet door?

"NSC is een gesloten partij, het is echt opvallend stil. Er is echt radiostilte," zegt Trouw-journalist Janne Chaudron in NOS Met het Oog op Morgen. Zij volgt voor de krant NSC tijdens de formatie. "Ik heb wel wat mensen gesproken, maar het blijft gissen en het blijft moeilijk om mensen aan het woord te krijgen."

Verschuivingen

De afgelopen week is er toch wat naar buiten gekomen over de huidige stand van zaken in de formatie. Wilders is actief aan het twitteren, er zijn sneren en uithalen tussen partijen. Gisteren deed ook Pieter Omtzigt daar voor het eerst aan mee: hij reageerde op Caroline van der Plas. "Het zegt in ieder geval dat de spanningen heel erg aan het oplopen zijn, en dat hij waarschijnlijk kritisch is over de formatie," zegt Chaudron.

Binnen NSC

"We weten dat de rechtsstaat en de grondwet de inzet zijn van deze informatieronde. Zij willen, wat Omtzigt heeft beloofd, eerst afspraken maken over de grondwet en de rechtsstaat. Pas daarna zou er onderhandeld worden over andere onderwerpen."

Chaudron vertelt dat er de afgelopen week is onderhandeld over financiën. Maar hoe de onderhandelingen gaan over de grondwet, is niet bekend. "En als er onderhandeld wordt over die grondwet: wat houdt dat dan in?," zegt ze. "Gaat het dan over de stokpaardjes van Omtzigt, zoals het constitutionele hof? Of gaat het over iets anders? Dat weten we dus niet."

Komende week

Komende week is dus cruciaal. Daarna komt Plasterk met een eindconclusie naar de Tweede Kamer toe. " Vorige week vroeg een journalist aan hem of hij een nieuwe verkiezing wilde. Toen was hij daar heel duidelijk over. Hij zei dat hij eerst deze gesprekken moest doen. Het land moet bestuurd worden, herhaalde hij. Omtzigt zei ook dat er altijd een kabinet kan worden gevormd."