Wie herdenken we tijdens de Dodenherdenking?
- Nieuws
- Wie herdenken we tijdens de Dodenherdenking?
Op 4 mei herdenken we 'alle – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog', schrijft het Nationaal Comité 4 en 5 mei in het memorandum voor de herdenking. Maar dat was niet altijd zo, vertelt Jaap Goudsmit in NOS Met het Oog op Morgen.
Wie herdenken wij op 4 mei?
Bij de eerste herdenking in 1946 werden alleen het verzet en de tijdens de oorlog omgekomen militairen herdacht. "Terwijl toen al wel redelijk bekend was welke Joodse slachtoffers er waren."
Indische verzet
In 1950 wordt voor het eerst ook het Indische verzet herdacht. De Joodse slachtoffers worden in 1966 toegevoegd, met iets later de Roma en Sinti.
De toevoegingen lagen gevoelig. "Al toen het alleen verzet en militairen waren, was het omstreden. Het verzet was ingetogen, de militairen creëerden juist meer pracht en praal."
In de jaren ’80 wordt het Nationaal Comité 4 en 5 mei opgericht. Zij besluiten om ook een krans aan de slachtoffers die omgekomen zijn in de concentratiekampen toe te voegen aan de herdenking.
Gevoelig
Het uitbreiden van de slachtoffers die herdacht worden, lag gevoelig. "Daarmee komt er ook een verandering in de proportie van leed. Dat is heel ingewikkeld." Volgens Goudsmit duurt het nog tot de jaren ’90 voordat de balans gevonden wordt.
Jaap Goudsmit heeft samen met een team geprobeerd om de groep die wij herdenken te vatten in cijfers, statistieken en tabellen. Het resultaat is een boek: Wie herdenken wij op 4 mei? “Het doel is om de individuele verhalen een context te geven.”
Download de NPO Radio 1-app
Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.