'In Nederland is nog voldoende te ontdekken'

Als jonge vrouw wist milieubioloog Arita Baaijens al snel dat ze niet altijd in Nederland wilde blijven. Ze zocht een baan waarbij ze lange periodes van huis weg kon gaan. Het idee was om een keer een aantal maanden door de woestijn te trekken, maar dat werd twintig jaar. "De woestijn is een fantastische plek. Er is niks, maar er leven toch mensen. Ik had drie kamelen die mijn water, eten en slaapzak droegen. Daar ging ik dan maanden mee op stap."

Baaijens zegt dat ze op zo'n plek waar niks is veel over jezelf leert. "Als je in Nederland bent bel je de ANWB of je loodgieter als er iets is, maar in de woestijn is er niemand. Ik kwam erachter dat ik sterker ben dan ik zelf dacht en dat ik alles kan oplossen als ik moet." Toch zijn er ook risico's. Zo draaide de ontdekkingsreiziger een keer door. ''Ik dacht dat ik op Mars liep, weg van de wereld", zegt Baaijens. "Maar", voegt ze eraan toe, "dat gebeurde maar één keer".

Siberië

De tien jaar in een afgelegen deel van Rusland gaf de milieubioloog hele andere inzichten. Ze geloofden daar in natuurgeesten. In eerste instantie vond de Arita Baaijens dat gek, maar toen ze zich erin ging verdiepen kwam ze tot een andere conclusie. "Wat ik heb ontdekt is dat het landschap invloed heeft op je geest. Er zijn verschillende manieren om naar de wereld te kijken." In Nederland proberen wij volgens Baaijens altijd alles wetenschappelijk te verklaren en dat komt door onze achtergrond. Als mensen in Rusland er op een hele andere manier naar kijken, betekent dat niet dat dat fout is. Dat wordt wel vaak gesuggereerd.

Deze vorm van naar je omgeving kijken heeft de ontdekkingsreiziger meegenomen terug naar huis. "We beschouwen de wereld als data. Alles is vastgelegd op kaarten. Wat ik heb ontdekt is dat er verschillende manieren zijn om naar de wereld te kijken." Baaijens roep in haar boek Paradijs in de Polder mensen op om meer om zich heen te kijken. "Als jij buiten loopt zie je geen hoogtelijn, maar bijvoorbeeld een losliggende stoeptegel. Die ervaringen komen nooit op een kaart." Daarom pleit ontdekkingsreiger, milieubioloog én schrijfster Arita Baaijens ervoor om een subjectieve kaart van Nederland te maken met ervaringen.