IS-vrouwen terughalen? 'We zijn er klaar voor'

De rechtbank van Rotterdam besliste in januari al dat Nederland al het mogelijke moet doen om de vrouwen en hun kroost terug te halen. "Het gaat erom dat de politiek daadwerkelijk iets met de uitspraak gaat doen. Dat stukje blijft nu gewoon liggen."

Nationale veiligheid

Gielen vindt het verstandig en in het belang van onze nationale veiligheid om de vrouwen terug te halen. "Syrië is politiek instabiel en er zijn al een aantal mensen ontsnapt." Ze denkt dat een geregisseerde terugkeer waarbij de vrouwen in kwestie gelijk op Schiphol worden aangehouden, beter is dan dat ze onder de radar verdwijnen.

Het draaiboek voor deze geregisseerde terugkeer ligt volgens Gielen al jaren klaar. Ook het strafrecht en de rest van de hulpverleners zijn er klaar voor. Concreet liggen de dossiers van de betreffende dames al bij de rechtbank en worden ze op Schiphol direct aangehouden en op de terrorismeafdeling geplaatst. In samenwerking met de Kinderbescherming en jeugdzorg ligt er ook voor ieder kind een plan klaar.

'Niet naïef zijn'

De meeste vrouwen die naar het kalifaat zijn afgereisd hadden geen gemakkelijk leven voordat ze vertrokken en ze kwamen gedesillusioneerd terug. Toch moeten we volgens Gielen niet naïef zijn. "Sommige vrouwen hebben vreselijke misdaden begaan. Zo is er een Nederlandse vrouw die bij de religieuze politie van IS zat en zij deelde lijfstraffen uit."

Daarom is het standaard beleid van aanhouden, vastzetten en vervolgen, goed. "We moeten mensen straffen voor hun daden. Tegelijkertijd is ons rechtssysteem zo ingericht dat mensen een tweede kans moeten krijgen. Mocht iemand dan toch weer het verkeerde pad op gaan, dan hebben we daar politie en justitie voor."

Deradicalisering

Mensen met extremistische overtuigingen bereik je stapsgewijs. Zelf werkt Gielen ook met geradicaliseerde mensen. Zoals met twee meiden die ze begeleidde. Zij waren uitgereisd en zijn tegengehouden voordat ze het kalifaat konden bereiken. "Hun deradicalisering gaat met pieken en dalen. Soms denk je na drie maanden: dit gaat super goed, maar dan gaat toch dat extremistische netwerk weer aan ze trekken."

Naar de uitkomsten van re-integratie is nu één evaluatieonderzoek gedaan. Gielen: "De resultaten zijn heel positief, maar we moeten niet naïef zijn. Sommige mensen zullen we niet bereiken, maar extremistisch gedachtegoed hebben is niet strafbaar. Geweld natuurlijk wel."