Discussie op Bonaire: moeten MBO-studenten leskrijgen in het Papiaments?

Op de eilanden is taal in het onderwijs een gevoelig onderwerp. Daarom is er veel discussie over het wetsvoorstel waar de Tweede Kamer vandaag over stemt. In dat wetsvoorstel staat dat het mogelijk moet zijn om in bepaalde gevallen op het MBO 3 en 4 op Bonaire les te geven en examens aan te bieden in het Papiaments. "Het is een kleine uitzonderingsmogelijkheid", zegt Nina den Heyer, gedeputeerde van Bonaire.

Belangrijk voor lokale arbeidsmarkt

"Voor ons is het belangrijk omdat het het mogelijk maakt voor onze jongeren, die dus op Bonaire willen blijven en kiezen voor opleidingen waar Nederlands niet relevant voor is, dat die de opleiding kunnen doen, een diploma halen en op de lokale arbeidsmarkt kunnen gaan werken", legt Den Heyer uit. Daarbij heeft zij het over bijvoorbeeld koksopleidingen of een opleiding tot beveiliger.

Steeds meer studenten op Bonaire kiezen voor een opleiding in een Engelstalig land. Vroeger was Nederland heel erg in trek, maar nu wordt eerder naar bijvoorbeeld Canada gekeken voor een vervolgstudie, legt Den Heyer uit. Vanuit Bonaire gaan er maar hooguit rond de 20 leerlingen naar Nederland voor hun vervolgstudie. Je kun stellen dat alleen voor die studenten Nederlands relevant is. Bovendien kiezen veel van die leerlingen voor een Engelstalige opleiding als ze naar Nederland gaan, zegt Den Heyer.

Nederlandse taal struikelblok voor studenten

Volgens Nihayra Leona, expert op het gebied van meertalig onderwijs en directeur van het school bestuur van Skol Humanista na Papiamentu, is het belangrijk om te kijken naar wat een student later met een opleiding wil doen en waar die wil gaan werken.

"De Nederlandse taal kan een struikelblok zijn voor het afronden van een studie. Dat is een reden waarom veel jongeren stoppen met een studie, dus het drop-out gehalte is best wel hoog door de taal waarin het onderwijs gegeven wordt", aldus Leona. Als de nieuwe wet ervoor kan zorgen dat meer jongeren hun studie afronden, is dat een goede ontwikkeling.

'Taal moet geen belemmering zijn'

Nederlands is een onderdeel van het verleden van Bonaire. Als de taal desondanks tot struikelblokken leidt, moet de taal dan wel centraal staan op MBO opleidingen? "In principe ben ik een voorstander van meertaligheid", zegt Leona. "Dus, hoe meer talen je kent, hoe meer kansen je kunt krijgen. Dus als de talen van belang zijn voor wat je later wil doen: geen kwaad daarin. Maar, het moet niet een belemmering zijn in de verdere ontwikkeling van kinderen."

'Taal is basis van jouw identiteit'

Niet iedereen is enthousiast over het wetsvoorstel. De VVD is bijvoorbeeld bang dat het een precedentwerking heeft en dat meer opleidingen willen lesgeven in het Papiaments als met het voorstel in wordt gestemd. Ook op Bonaire zelf ligt de discussie over taal gevoelig. "Taal is de basis van jouw identiteit. Kijk ook naar de aversie die er is voor het verengelsen van het hoger onderwijs in Nederland. Overal is taal een gevoelig onderwerp."