Stilstaan bij corona aan de hand van foto's: 'Het is niet mijn mooiste foto, maar wel tekenend voor die tijd'

Nationaal stilstaan bij corona

Gisteren opende Koning Willem-Alexander in het provinciehuis in Den Bosch de expositie Nationaal stilstaan bij corona. Met 44 foto’s en verhalen wordt teruggeblikt op de pandemie. Ilse van de Laak is op een van die foto’s te zien, na een lange ic-nachtdienst, gemaakt tijdens de eerste golf. De foto staat symbool voor de chaos waar de zorgverleners tijdens de eerste golf mee te maken kregen.

Zelf beschrijft ze haar portret in 5 Dagen: "Een vermoeid gezicht. Het is niet mijn allermooiste foto, maar ik denk wel dat het een beeld is dat tekenend is voor die tijd." De verpleegkundigen en artsen zagen er vermoeid uit en zaten vol met indrukken. "Er viel niet veel te lachen. Ik denk dat je in mijn gezicht terug kan lezen in wat voor lastige periode we toen zaten."

Eerste golf

Tijdens die eerste golf ging het ziekenhuis bijna ten onder aan de enorme hoeveelheid aan coronapatiënten. De gewone zorg moest afgeschaald worden om alle coronapatiënten te kunnen helpen. Naast het ziekenhuis was een helikopterlandingsplaats geïnstalleerd en op het terrein stond een tent om extra patiënten op te kunnen vangen.

Floortje van Hal: "In de eerste golf heb ik wel het gevoel gehad dat wij er alleen voor stonden. Omdat wij een enorme toestroom kregen van coronapatiënten en die konden we eigenlijk niet overplaatsen naar andere ziekenhuizen. Het overkwam ons allemaal, heel Nederland natuurlijk, maar op dat moment waren wij hier het episch centrum, dus in eerste instantie kwamen ze allemaal bij ons. En ja, dat voelde onwerkelijk."

'Een oorlogssituatie met een onzichtbare vijand'

Ilse van de Laak werkte in die tijd op de oncologieafdeling van het ziekenhuis maar had in het verleden op de ic gewerkt. Zij werd van haar afdeling 'geplukt' om bij te springen op de ic. Waar zij terechtkwam leek het wel oorlog. Ilse: "Een oorlogssituatie met een onzichtbare vijand. En zo heb ik het ook vaak ervaren op dat moment. De PACU, een gedeelte van het OK-complex, was toen al omgebouwd tot extra ic-kamers. Dan moet je voorstellen dat je in een grote ruimte rondloopt, met tien of twaalf extra bedden. Patiënten die allemaal bij elkaar op de zaal liggen. Je had een soort corona-unit zodat je niet iedere keer bij elke patiënt afzonderlijk jezelf helemaal aan- en uit moest kleden met extra beschermingsmiddelen en daar lagen alleen maar dood en doodzieke patiënten."

Floortje van Hal: "Een van de heftigste dingen voor ons als verpleegkundigen, was dat je de patiënt afscheid moest laten nemen van familie, via beeldbellen of telefoon. Ik denk dat dat voor de meesten van ons een van de heftigste elementen was in deze eerste golf."

Wat zou er anders kunnen?

Op de vraag wat er anders aangepakt zou kunnen worden bij een volgende pandemie, antwoordt Ilse: "Ik denk dat zowel de patiënten als wij als zorgverleners er heel veel last van gehad hebben dat familieleden er niet bij mochten. Dat heeft echt tot schrijnende situaties geleid. In eerst instantie voor de patiënt, maar ook voor ons als zorgverleners. Ik hoop dat we dat een volgende keer op een andere manier kunnen doen... als er een andere keer komt."

Floortje: "Ik denk dat we veel geleerd hebben van deze pandemie en ook binnen ons ziekenhuis, maar ben je echt ook voorbereid op een toestroom van enorm veel patiënten? Dat weet ik niet, dat vind ik heel moeilijk om antwoord op te geven."