Bewoners Chagoseilanden mogen al meer dan 50 jaar niet naar huis

De zestig eilandjes vallen onder Brits bestuur, maar zijn al tientallen jaren in handen van de Amerikanen. Midden jaren negentig bouwden de Verenigde Staten een legerbasis op het grootste eiland van de archipel. Het geldt als uitvalsbasis voor operaties in Irak en Afghanistan. Pottenkijkers konden de Amerikanen niet gebruiken en daarom moesten alle bewoners van de eilanden duizenden kilometers verhuizen naar Mauritius of de Seychellen.

Verzet

Sindsdien proberen de oorspronkelijke inwoners hun verbanning aan te vechten. "In 2006 is er een groep van 100 mensen onder strikte begeleiding tijdelijk terug gegaan. Daarna waren er nog een paar kleine groepjes, maar verder is er nooit meer iemand terug gegaan", zegt Marry Schoemaker-Kooy in NOS Met het Oog op Morgen. Zij houdt zich al jaren bezig met alle zaken de oorspronkelijke bewoners hebben aangespannen bij Britse en Amerikaanse rechtbanken.

De laatste zaak was een groot succes. Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag oordeelde deze week dat Groot-Brittannië het bestuur over de Chagosarchipel moet beëindigen. Dat is vooral een onplezierige boodschap voor de Britten, maar geen groot probleem. Het gerechtshof geeft namelijk alleen een advies uit en dus hoeven de Britten dat niet op te volgen.

De oud-eilandbewoners hebben door de uitspraak weer een beetje hoop op een toekomst op hun eiland. "Er zijn groepen mensen die zeggen dat ze echt weer op de eilanden willen gaan wonen", zegt Schoemaker-Kooy. "Maar er zijn ook mensen die bij tijd en wijlen terug willen keren."

Ook voor de jongste generatie van de oorspronkelijke bewoners van de Chagosarchipel is het belangrijk om terug te kunnen keren, zegt de onderzoekster. "De graven van hun voorouders zijn belangrijk voor ze. Die liggen er nu overwoekerd bij en dat zit ze nogal dwars."