Strafrechtadvocaat tegen verdachten: 'Draai je eens om naar de nabestaanden'

Donderdag zal de Avond van het Herstelrecht plaatsvinden. Criminoloog en misdaadjournalist Simon Vuyk nam dit initiatief om meer aandacht te vragen voor het belang van de slachtoffers. "Het strafrecht is bedoeld om de dader te straffen, terwijl misdaad vaak een conflict is tussen twee mensen of partijen. Op deze manier kan er een poging gedaan worden dat conflict op te lossen." Bij het herstelrecht staat het belang van het slachtoffer centraal en wordt vaak gezien als het tegenovergestelde van het strafrecht.

Vuyk erkent dat er een grote verscheidenheid aan conflicten bestaat en dat het herstelrecht niet in alle gevallen even effectief is. "Een kindermoordenaar is iets heel anders dan een jonge jongen die een keer uit de bocht vliegt." In het laatste geval vindt Vuyk het treurig als de samenleving alleen maar "straffen, straffen, straffen" zegt.

Vergelding

Harlequin ziet dat de maatschappij vaak uit is op zo hoog mogelijke straffen voor de dader. "De maatschappij is met name uit op vergelding: als iemand maar lang de gevangenis in moet en wat er achter die deur precies gebeurt maakt niet uit." Maar uiteindelijk zullen het slachtoffer én, na enige tijd, de dader verder moeten in de samenleving.

"Doorgaans kent het strafrecht alleen maar slachtoffers." Vuyk pleit ervoor dat we eens op een andere manier naar conflicten gaan kijken. Er is volgens hem behoefte aan een andere, meer rechtvaardige aanpak. "Het is triest om te zien dat een jarenlange strijd vaak leidt tot helemaal niets."

Excuses

Vaak wordt gedacht dat een verdachte alleen zijn excuses aanbiedt om strafvermindering te krijgen. Harlequin vindt dat onterecht. "Niets is zo oprecht als iemand in de ogen kijken in een penibele situatie. Je ziet direct of het gemeend is of niet."

Harlequin ziet vooral positieve resultaten resultaten bij zaken waar jongeren ambulancepersoneel of politieagenten hebben uitgescholden. "Je ziet vaak dat de slachtoffers heel kwaad zijn op de jongeren, maar laatst heb ik tegen een agent gezegd dat hij wel een veertienjarige tegenover zich had die zocht naar woorden. Grijp deze hand aan." Het strafproces is daarna gewoon verder gegaan, maar Harlequin vond de uitkomst voor beide partijen op dat moment 'perfect'.