Vijf actuele corona-zaken besproken met wetenschapsjournalist Maarten Keulemans

1. Deltavariant

Hoewel er alarmerender berichten klinken over de Deltavariant - een mutatie van het coronavirus dat zich sneller verspreidt - verwacht Keulemans niet dat ons in het najaar weer een enorme uitbraak staat te wachten. Dit komt omdat in september een groot deel van de Nederlandse bevolking volledig gevaccineerd is.

De deltavariant is bijna twee keer besmettelijker, maar vooralsnog is niet bewezen dat je er ook zieker van wordt. "Die aanwijzingen zijn er nog niet echt, maar dat wordt nog onderzocht", zegt Keulemans.

2. Vierde golf in het najaar?

Dit betekent dat ook dit najaar het virus niet helemaal weg is. "Subgroepen die zich niet goed laten inenten kunnen grof gezegd het brandhout worden waar het virus weer gaat oplaaien", aldus de wetenschapsredacteur van De Volkskrant.

Dan kan er een situatie ontstaan zoals bij de mazelenuitbraak in 2013 en 2014. Deze begon in de biblebelt waar kinderen in de regel niet ingeënt worden. Volgens Keulemans werden toen 30.000 mensen ziek en belandde 182 kinderen in het ziekenhuis waarvan er één overleden is.

Nieuwe maatregelen

Het overheidsbeleid is er tot nu toe altijd op gericht om de overbelasting van de zorg en de ic’s te voorkomen. Wanneer de meeste mensen in september volledig zijn ingeënt, zal corona niet meer voor volle ic’s zorgen, vertelt Keulemans. Wel blijft covid een ziekte waar mensen erg ziek van kunnen worden en waarbij een enkeling op de ic terechtkomt.

"De grote kwestie in het najaar wordt hoe we daar als samenleving mee om zullen gaan", denkt Keulemans. “Hoe ver gaan we dan in het tegenhouden en het nemen van allerlei maatregelen?"

Lockdown

Volgens Aura Timen van het RIMV zal er met het huidige scenario geen nieuwe lockdown komen, zegt Keulemans die haar hoorde spreken op een online bijeenkomst van het RIVM. Misschien dat er wel aanvullende maatregelen komen in het najaar, wanneer het griepseizoen weer voor de deur staat. Daarbij moet je volgens Keulemans denken aan beperkingen voor bijeenkomsten van meer dan duizend personen of een aanscherping van het thuiswerk-advies.

3. Vaccineren kinderen

De gezondheidsraad adviseerde gisteren officieel om ook kinderen tussen de 12 en de 17 te gaan inenten, als ze dat willen. Kinderartsen gaven eerder al aan daar voorstander van te zijn, de voordelen wegen volgens hen op tegen de nadelen. Keulemans noemt het een "moeizaam advies" omdat er veel open eindjes zijn.

Kinderen hebben namelijk een kleine kans op bijwerkingen en in hele zeldzame gevallen kunnen ze eraan overlijden. "Als straks op de voorpagina komt te staan: gezonde tiener wordt ingeënt en overlijdt eraan, dan heb je wel een probleem voor het hele rijksvaccinatieprogramma." Dat gezegd hebbende is corona ook niet gevaarloos voor jongeren. In Nederland zijn twee tieners aan de gevolgen hiervan overleden.

4. Langetermijneffecten vaccinatie

Onder sceptici van vaccinatie ziet Keulemans regelmatig de theorie opduiken dat het de vruchtbaarheid aantast. "Dat is helemaal niet waar."

Ook maken veel mensen zich zorgen over de langetermijnbijwerkingen van de vaccins. "Wat mensen zich niet goed realiseren is dat je vooral langetermijnbijwerkingen hebt bij medicijnen die je langdurig slikt en zich ophopen in je lichaam. Een vaccin is een kleine duw aan het afweersysteem. Bijwerkingen komen in de regel vrij snel na de prik." Het kan zo zijn dat je tien jaar na de vaccinaties je haar verliest, maar niet dankzij het vaccin.

5. Pfizer en Moderna werken langer

Gisteren kwam in het nieuws dat Pfizer en Moderna mogelijk veel langer werken dan vooraf werd gedacht. "Dit bericht is toch een beetje powerplay van de wetenschap", duidt Keulemans dit nieuws. Volgens Keulemans zijn de resultaten van het onderzoek veelbelovend, omdat je afweersysteem na het vaccin nog een tijdje bezig is, maar wil dit niet zeggen dat je levenslang beschermd bent.

"Ik heb gesproken met vaccinologen en het is toch een beetje koffiedikkijker of het over een jaar nog steeds zo is. Wel noemt hij het een gunstig voorteken. "De experts die ik spreek verwachten niet dat je dit najaar alweer een nieuwe booster nodig hebt."