De lokpuber is niet zonder risico
- Nieuws
- De lokpuber is niet zonder risico
Binnenkort worden ‘lokpubers’ ingezet om pedoseksuelen in Nederland op te sporen. Deze virtuele ‘jongen’ is ontwikkeld op initiatief van hulporganisatie WATCH Nederland, een onderzoeksbureau waar onder andere Terre des Hommes achterzit. Het initiatief lijkt op Sweetie, het digitale meisje dat al eerder door Terre des Hommes werd ingezet voor hetzelfde doel.
Natuurlijk, pedoseksuelen moeten streng worden aangepakt. Kinderen worden voor hun leven getekend door het seksueel misbruik. Toch ga ik ‘maar’ zeggen, hoewel elke ‘maar’ in deze context heel moeilijk ligt. Er zijn weinig misdadigers die door de publieke opinie zo hard worden veroordeeld als pedoseksuelen. Een ‘maar’ plaatsen bij een nieuw opsporingsinstrument ligt niet voor de hand. Maar toch ga ik precies dat doen.
Uitlokken versus verleiden
Begrijp me niet verkeerd, lokpubers lijken me zeker doeltreffend. Ze lijken mij alleen uiteindelijk óók een gevaarlijk instrument om in te zetten - hoe nobel de motieven ook zijn en hoe groot de misdaad ook is die op deze manier kan worden aangepakt. In de eerste plaats gaat het namelijk om een vorm van uitlokking. Dat kennen we in Nederland al als opsporingsmethode, maar ligt wel gevoelig.
Een agent mag bijvoorbeeld geen drugs te koop aanbieden in een kroeg waar drugshandel vermoed wordt, maar hij mag er wel gaan zitten met een naar drugs smachtende blik in zijn ogen in de hoop dat die middelen hem aangeboden worden. Dan kan hij een arrestatie verrichten. De grens tussen die twee is troebel. Uitlokken is geen verleiden, maar lijkt er soms verdraaid veel op. Bovendien stimuleer je ergens precies het gedrag dat je afwijst.
Wie met een nepprofiel gaat adverteren op plekken waar veel pedoseksuelen actief zijn, zal er geheid eentje snappen. Dan is iedereen blij, maar gaat het hierbij om uitlokken of verleiden? Je zou kunnen stellen dat de man in kwestie ‘verleid’ is tot criminele handelingen door de door Terre des Hommes aangeboden advertentie.
Particulieren
Met nepprofielen als Sweetie en deze nog ongenaamde lokpuber komt de opsporing van pedoseksuelen te liggen bij een particuliere organisatie. Nu vertrouw ik Terre des Hommes wel, dat is het probleem niet, maar als zij het mogen dan mogen anderen het ook. Ik zie burgerorganisaties en individuele burgers al fanatiek van achter hun pc ongebreideld jacht maken op pedoseksuelen.
Willen we echt een samenleving waarin de ene helft van de burgers de andere helft van de burgers controleert, compleet met digitale vallen en lokpubers? De enige staten die daarin ooit slaagden, staan nu niet te boek als prettige plekken om te wonen. En wat gebeurt er als de politie niet of niet voldoende werk maakt van de opsporing en arrestatie van een pedoseksueel, aangebracht door een particuliere pedojager?
Wellicht zorgt het al eerder aangestipte fanatisme van de individuele jager er ook wel voor dat die zelf verhaal gaat halen bij de desbetreffende viespeuk. Publieke lynchpartijen zijn dan nauwelijks te voorkomen. Ook daarom hebben we een rechtstaat ingericht. God zij dank, wat mij betreft.
Cultuurtheoloog Frank G. Bosman is commentator bij Dit is de Dag