In Irak gaan mensen gewoon naar de kroeg

Grote misverstanden

Er bestaan namelijk grote misverstanden over de situatie in het Midden-Oosten. Mensen hebben geen juist beeld van de regio, en dat komt mede door de media: die schetsen een veel te simpel beeld. “Wat ik heel jammer vind, is dat er zo langzamerhand een beeld ontstaat dat het Midden Oosten alleen maar bestaat uit fanatici die elkaar naar het leven staan. Ik kom er zelf heel vaak en heb er ontzettend veel leuke mensen ontmoet. Zij balen ook van dit beeld.”

Eigen schuld, dikke bult

Volgens Luiten is de inmenging van Westerse landen de afgelopen jaren één van de belangrijkste redenen voor de huidige conflicten. Daardoor zijn de spanningen tussen groepen die in het verleden vreedzaam naast elkaar leefden, hoog opgelopen. “Je moet niet zeggen dat hét westen alle ellende heeft veroorzaakt, dat is te kort door de bocht. Maar toen het westen in Irak ingreep, toen hebben we een aantal regimes omver gedonderd, zonder na te denken wat er wél moest gebeuren. Het is geen ‘ver van m’n bed show’. We zitten er al jaren tot over onze oren in.”

"In Irak gaan mensen gewoon stappen en uiteten"

Daarnaast zie je dat het Westen de democratisering in het Midden-Oosten niet heeft bevorderd, maar juist heeft tegengewerkt: zo was Iran een democratie, totdat de VS zich ermee gingen bemoeien en in 1952 de sjah aan de macht kwam. “Zorg voor veiligheid voor verschillende groepen”, zegt Luiten, “want dat is ook de reden waarom bijvoorbeeld veel soennieten in de armen van IS worden gedreven. Ze zijn vreselijk bang dat sjiitische meerderheid in Irak enorme wraak neemt.”

Bijzondere geschiedenisdocent

Luiten is niet alleen historicus, maar ook geschiedenisdocent. Hij schreef het boek ‘Begrijp jij het Midden Oosten nog?’ samen met zijn oud leerling Sven de Graaf, naar aanleiding van zijn lezingen waar ontzettend veel animo voor is. Een bijzonder schrijversduo zou je kunnen zeggen, maar ook een bijzondere docent, want in De Volkskrant stond een opiniestuk van een andere oud-leerling van Luiten.

Komt het ooit nog goed?

Ondanks alle conflicten, ruzies en inmenging van Westerselanden blijft Luiten optimistisch over de toekomst. “Als ik bijvoorbeeld kijk naar Irak, dan kan zich daar langzamerhand iets ontwikkelen waardoor het een federatieve staat zou kunnen worden. Het noorden van Irak, Koerdistan, is in feite al een onafhankelijke staat. Sven is er met de kerst nog geweest en mensen gaan er stappen, gaan uiteten, er ontwikkelt zich een voorzichtige vorm van democratie.”