'Het Dolphin Safe-label is een van de grootste oplichterijen van de laatste jaren'

Steven Adolf, die ook wel 'de Nederlandse tonijnjournalist' wordt genoemd, schreef een boek over de tonijn: Reuzentonijn. Opkomst en ondergang van een wereldvis. Hij praat in Spraakmakers over hoe het er met de vis voor staat. Waarom een carriere wijden aan tonijn?

Massale plundering

Adolf: "Ik verbleef als correspondent in Spanje en dat was net op het moment dat de Japanners ook ontdekten dat er een grote voorraad blauwvintonijn in de Middellandse Zee was en dat er een massale plundering plaats begon te vinden. Ik heb dat allemaal van nabij mogen meemaken, die teloorgang van de blauwvintonijn in de Middellandse Zee."

Het zag er tijdelijk heel slecht uit voor het voortbestaan van de blauwvintonijn, maar uiteindelijk is het probleem beperkt gebleven. "We zijn er toch enigszins in geslaagd om die blauwvintonijn van de ondergang te redden door maatschappelijk beheer", zegt Adolf in Spraakmakers. Maar we horen toch geregeld in het nieuws dat tonijn wereldwijd bedreigd wordt? Moeten we ons dan alsnog schuldig voelen als we tonijn eten?

Wat voor tonijn is dit?

Nee, volgens Adolf kun je best een blik tonijn open trekken. De journalist eet het zelf ook. Maar het is voor hem wel belangrijk dat consumenten bewust tonijn eten. Adolf: "Ik vind het terecht dat je je realiseert dat er iets aan de hand is met tonijn. Je moet weten of die tonijn inderdaad duurzaam is. Ik denk dat dat in veel gevallen zo is, maar je moet als consument duidelijk hebben: wat voor tonijn eet ik eigenlijk?"

Maar dat is nog niet zo makkelijk. Of tonijn duurzaam gevangen is kun je herkennen aan bepaalde certificaten, maar dat is niet altijd duidelijk. In een sushirestaurant is het toch moeilijk te achterhalen wat voor tonijn je voorgeschoteld krijgt. En in de supermarkt is het ook niet altijd makkelijk te herleiden.

Adolf: "In belangrijke mate is duurzaamheid toch marketing geworden. Dat betekent dat allerlei producten en merken zo’n labeltje van duurzaamheid op hun tonijn zetten, en dat er een beetje een wildgroei is ontstaan waarbij de mensen niet meer precies weten hoe en wat."

Koevriendelijk tonijn

Hij noemt het voorbeeld van het Dolphin Safe-certificaat. Dat label is ontstaan voor tonijnvangst waar geen dolfijnen bij werden geschaad of omkwamen als bijvangst. "Dat vind ik een van de grootste oplichterijen van de laatste jaren. Een typisch voorbeeld dat je als consument op het verkeerde been wordt gezet. Dat label heeft ooit z’n functie gehad, maar dat probleem is totaal opgelost. Je kan er net zo goed een stempeltje op zetten met: dit is koevriendelijk gevangen tonijn."

Wat kunnen we hier nu van leren? Je hoeft niet te denken dat je de vis aan de ondergang helpt als je tonijn koopt. Sterker nog, Steven Adolf raadt het aan: "Blijf het eten doen omdat er ontzettend veel mensen afhankelijk zijn van tonijnvangst. En als je dat goed beheerst kun je dat eindeloos volhouden, dat is het mooie van visserij."

Niet knuffelbaar

En aan die goede beheersing kunnen we als consumenten ook bijdragen. Kijk naar de labels op blikken tonijn en gebruik de VISwijzer van de Good Fish Foundation, die als app te downloaden is en waarin je kunt zien wat de vangstgebied en vangmethode is geweest.

Je kunt denken: al die moeite voor tonijn? Maar Steven Adolf breekt graag een lans voor de vis: "Het is natuurlijk geen zeehond, een tonijn heeft geen grote ogen die je betraand aankijken. Dat is een belangrijk nadeel. Maar de vis is voor onze geschiedenis zo belangrijk geweest, en ook als beesten zijn ze buitengewoon bijzonder: het zijn de grootste, snelste en meest uitzonderlijke vissen in ons water."

Steven Adolfs boek Reuzentonijn. Opkomst en ondergang van een wereldvis, wordt binnenkort opnieuw uitgebracht.

Meepraten met het nieuws van de dag? Volg Spraakmakers op Facebook en Twitter.