Stotterende zebravink biedt mogelijk oplossing voor spraak- en bewegingsstoornissen

Neurobioloog Sanne Moorman onderzoekt het hersenmechanisme van het zangleren bij de vogels. ‘’Je kan dat goed gebruiken als model voor hoe mensen leren praten.’’ volgens Moorman. In haar onderzoek heeft zij een hele specifieke manipulatie gedaan bij een volwassene zebravink: ‘’Daardoor hebben wij het patroon van de hersenactiviteit veranderd.’’ vertelt ze. ‘’De volwassen zebravink zingt namelijk altijd hetzelfde liedje, maar dat veranderde na onze manipulatie.’’

Maar hoe manipuleer je de hersenen van een zebravink nou? ‘’Dat deden wij door een farmaceutisch stofje toe te dienen. We gaven ze eigenlijk een soort medicijn.’’ vertelt Moorman.

Waarom zebravinken?

Ook de keuze om zebravinken te gebruiken in haar onderzoek wordt uitgelegd. ‘’Zebravinken moeten op dezelfde manier leren zingen zoals wij leren praten. Als de vogeltjes jong zijn, moeten zij een soortgenoot horen.’’ zegt Moorman. En ook zij leren als ze jong zijn door verschillende dingetjes te zingen zoals een baby brabbelt. Dit geldt voor alle vogelsoorten, dus het kan ook met een parkiet. ‘’Maar er zijn niet veel andere dieren die het zo leren.’’

Nadat de zebravinken een middeltje hadden gekregen, gebeurde er wat bijzonders. Moorman merkte namelijk op dat het gezang veranderde. Ze waren nagenoeg aan het stotteren. En wat vooral heel bijzonder was: ze stotterden op dezelfde manier als mensen. ‘’Er was eerder wel ontdekt dat zebravinken kunnen stotteren.’’ vertelt Moorman. ‘’Maar nu zagen wij juist dat zij door bleven gaan met zingen terwijl ze stotterden en daarna vloeiend doorgingen. Net zoals mensen proberen door te blijven praten als ze stotteren.’’

Gestotter mens en zebravink gelijk

Het gestotter bij een zebravink en een mens is parallel volgens Moorman. ‘’Wij zagen hoe de hersenactiviteit parallellen vertoonden. Daardoor begrijpen wij nu ietsje beter wat er mis kan gaan bij spraakstoornissen.’’ zegt Moorman. Wat er volgens haar precies gebeurt, is dat het patroon wordt verstoord bij mensen. ‘’Nu moeten we dus gaan zoeken naar oplossingen. Deden wij sowieso al, maar nu kunnen wij gerichter gaan zoeken omdat wij nu weten dat we naar het patroon van de hersenen moeten kijken.’’ Voorheen lag de focus namelijk vooral op of de hersenactiviteit nou geremd of gestimuleerd moest worden.

Maar hoe gaat het nu met de zebravinken? Zullen zij nu voor altijd stotterend hun lied zingen? ‘’We zagen dat zij nog een tijdje door bleven stotteren, maar uiteindelijk herstelde hun zang weer.’’