Argos: Honderden meldingen bij KWF vanwege look-a-like kankerfonds

Het scheelt slechts een letter, maar daar achter gaat een wereld van verschil schuil. KWF - de afkorting staat voor Koninklijk Wilhelmina Fonds – is het grootste goede doel van Nederland, met een onberispelijke reputatie. Het WKOF daarentegen raakte al eens in opspraak vanwege zelfverrijking en belangenverstrengeling. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden geeft het fonds minder dan een kwart van donaties die het ophaalt daadwerkelijk uit aan kankeronderzoeksbeurzen.

In de uitzending van 2012 dook Argos diep in de omstreden fondsenwerving door de van oorsprong Amerikaanse organisatie. Theo Schuyt, hoogleraar goede doelen aan de Vrije Universiteit Amsterdam, bestempelde het WKOF toen al als ‘look-a-like’ van het KWF. Een dubbelganger die bewust wil lijken op die andere beroemde instantie die tegen kanker vecht. "Een vermomming om zo de markt binnen te dringen", aldus Schuyt.

Sindsdien is er niet veel veranderd. "We worden veel benaderd door donateurs van het WKOF die denken dat ze het KWF steunen", vertelt Mischa Stubenitsky van het KWF in de uitzending.

IBAN

Volgens Stubenitsky gaan de overeenkomsten verder dan alleen de naam. "Ook de letters, doelstellingen, look en feel. Wat dat betreft is het echt een look-a-like." Bovendien maakt het WKOF misbruik van het feit dat veel mensen in Nederland kankeronderzoek steunen, aldus Stubenitsky. Ze bellen volgens hem willekeurig mensen en bedanken hen voor de steun aan kankeronderzoek. "Dan wordt hen gevraagd of ze hun donatie willen aanpassen en moeten ze hun IBAN-nummer ter controle geven. En dan kan er geld worden afgeschreven."

De 78-jarige Willem Rutten vertelt over zijn ervaring. "Ik werd gebeld door het WKOF en had niet in de gaten dat het iets anders was dan het KWF. De afkortingen lijken ook zo ontzettend op elkaar. Op een gegeven moment kwam ik erachter dat dit niet het geval was. Toen ik wilde opzeggen, lukte het mij niet om met ze in contact te komen. Ze zeggen bijvoorbeeld dat de juiste persoon er niet is. Het is mij tot nu toe niet gelukt om op te zeggen."

Callcenters

Argos heeft de vragenlijsten die gebruikt worden opgevraagd bij het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. In de twee instructiedocumenten voor callcenters die worden opgestuurd ontvangen, staan niet de vragen waarover de klagers bij KWF Kankerbestrijding aan de bel trekken. Of er andere scripts zijn is niet duidelijk. Over de callcenters waarmee het WKOF werkt wil de organisatie geen openheid van zaken geven.

Weet je hier meer van? Mail dan naar argos@vpro.nl

Het WKOF zegt naar aanleiding van de bevindingen contact te hebben gezocht met de betreffende callcenters en zegt geen enkele aanleiding te zien voor de geuite beschuldigingen, "maar mocht er toch iets misgaan zullen we het per direct oppakken en meteen rechtzetten".

Over de verwarring met het KWF zegt het WKOF: "Dat er verwarring kan zijn tussen organisaties is niet uit te sluiten. Goede doelen die zich bezighouden met kanker dragen veelal het woord 'kanker' in de naam van hun organisatie. Nu KWF Kankerbestrijding het bekendste goede doel op het gebied van kanker is, denken veel mensen daaraan wanneer het gaat om een goed doel en kanker."

Stubenitsky bestrijdt dit. "Hoewel we ook telefoontjes krijgen over andere kankerfondsen, zoals KiKa, is dit aanzienlijk minder."

Het WKOF, dat vorig jaar ruim negen miljoen euro ophaalde, maakt deel uit van een groot internationaal doel: het World Cancer Research Fund (WCRF). Uit eerder onderzoek van Argos bleek dat slechts een klein percentage van de giften is besteed aan wetenschappelijk onderzoek naar kanker. Een groot deel van het geld ging op aan voorlichting, uitgevoerd door het bedrijf Euro-DM: een direct-mailbedrijf waarvan de eigenaar ook de oprichter is van het American Institute for Cancer Research (AICR), de Amerikaanse zusterorganisatie van het WKOF.

Meer onderzoeksjournalistiek?

Lees het uitgebreide achtergrondverhaal op de website van Argos. Of schrijf je in voor de Argos-nieuwsbrief en ontvang automatisch iedere week een selectie van de beste verhalen, podcasts en korte video's.