'Met organen handel je ook niet, zo zou het voor data ook moeten zijn'

Marleen Stikker maakt zich al sinds de opkomst van het internet hard voor strenge regelgeving voor techbedrijven. Ze stond onder meer aan de wieg van XS4ALL en de Waag. Deze week ontvangt zij het eredoctoraat van de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar uitgangspunt is duidelijk: de handel in data moet verboden worden.

Integriteit van de persoon

Ze is blij met de ontwikkelingen in het Europees Parlement, maar de plannen voor nieuwe wetgeving (de Digital Services Act) gaan volgens haar niet ver genoeg. "We hebben ook geen handel in organen. Dat is de integriteit van het lichaam en we moeten mensen niet in de positie brengen dat ze een lever of een nier moeten verhandelen. Zo zou dit ook moeten zijn over de integriteit van de persoon, onze data."

Data van kinderen

Volgens Europarlementariër Liesje Schreinemacher (VVD) lopen we in Europa voor als het gaat over privacywetgeving. "We hebben de AVG, die zien we al als de gouden standaard als het gaat over de verzameling en verwerking van data."

Deze wet zorgt er onder meer voor dat het verwerken en verzamelen van de data van kinderen bij techplatforms tot een minimum beperkt is. "Als het om kinderen gaat dan vinden we die bescherming heel vanzelfsprekend, maar ik vind dat dit voor ons allemaal moet gelden", zegt Stikker.

Afhankelijkheid

De afhankelijkheid van techbedrijven is veel te groot en daarmee staat de strategische autonomie van Europa op het spel, denkt Stikker. "Het is heel merkwaardig dat we ons lot in handen hebben gelegd van buitenlandse partijen die zich nauwelijks aan onze regels houden."

Persoonlijke advertenties

Over het beschermen van kinderen is veel overeenstemming in Brussel, maar over bijvoorbeeld persoonlijke advertenties wordt verschillend gedacht. Bij deze vorm van adverteren wordt er gebruikgemaakt van persoonsgegevens om advertenties te personaliseren. "Ik ben van mening dat de gebruikers van die platforms zelf de keuze moeten hebben om deze targeted advertisement aan of uit te zetten", zegt liberaal Schreinemacher.

Volgens Schreinemacher kunnen bedrijven ook adverteren op de context van een zoekterm of video. "Dan hoeft niemand te weten dat je bijvoorbeeld een vrouw bent van een bepaalde leeftijd." Stikker vertelt dat dat ooit de situatie was. "Ik ben blij met de ontwikkelingen van nu, want het is verschrikkelijk uit de hand gelopen, maar veel problemen hadden voorkomen kunnen worden."