Oorlogsfotograaf Rinze Klein heeft PTSS, maar voelt zich niet gehoord door Defensie

Onderzoeksjournalist Dieuwertje Kuijpers die voor Follow The Money schrijft over Defensie licht toe: "De commissie Giebels heeft in opdracht van het ministerie onderzoek gedaan naar de sociale veiligheid bij defensie. Aanleiding was onder meer de berichtgeving van De Volkskrant over Schaarsbergen, waar militairen ook te maken kregen met niet integer gedrag dat niet werd aangepakt. De conclusie was keihard, zo werd door de commissie geconstateerd dat het niet melden van misstanden de rationele optie is voor militairen."

Het verhaal van Rinze Klein

Ook de zaak Rinze Klein zal aan bod komen. Rinze was meer dan 10 jaar fotograaf bij Defensie. Hij ging meerdere keren naar Afghanistan en onder andere met een groep Mariniers mee naar Tsjaad om als een 'Fly on the wall' vast te leggen wat er gebeurde. Toen hij terugkwam kreeg hij PTSS-klachten. Tijdens zijn werk als fotograaf maakte hij heftige dingen mee, maar ook onveilige situaties en misdragingen tijdens de missie in Tsjaad.

Van "spelletjes op de schietbaan" tot "mortieren die verkeerd worden afgeschoten. Zijn raadsman Ferre van de Nadort vult aan: "Er wordt met munitie en wapens gespeeld en op een gegeven moment wordt het grappig bevonden om alle veiligheidsvoorschriften met voeten te treden."

De cultuur

Rinze: "Het is helaas de cultuur, het gebeurt op missiegebied en dat steekt mij als individu." Hij haalt een voorbeeld aan van het moment dat je 21 wordt geslagen. "Je wordt 21 geslagen door je broeders, daar ben je een week van tevoren heel zenuwachtig over, vervolgens gebeurt het met veel gejuich en gedoe en vervolgens mag je een week herstellen. Dat tijdens een missie. Dat is ongehoord. 21 keer word je op je blote kont geslagen door hele sterke jongens."

Dat is niet het enige, vult Ferre aan. "Ook een geintje met een granaat die in de anus moet. Je zit in oorlogsgebied, in missiegebied dus als je één van je kameraden met een rottig geintje je wat minder mobiel maakt, een bekend voorbeeld is in de kisten plassen, dan kan die jongen dus niet meer lopen. Dat is een hele vervelende levensgevaarlijke situatie en dat brengt dus ook direct een missie in gevaar."

Moedig

Volgens Kuijpers is het bijzonder moedig dat Rinze dit bij Defensie wil aankaarten. "Ja dat is bijzonder moedig zeker gelet op de constatering van commissie Giebels. Met name als je kijkt wat melders te wachten staat als ze eenmaal naar buiten treden en besluiten om melding te maken van misstanden, misdragingen, niet integer gedrag, dan krijgen ze tegenwerking.''

''Soms wordt de melding niet serieus genomen, niet opgepakt, de melding wordt in de klachtenprocedure gestopt waardoor een melder dus mogelijk geen klokkenluidersbescherming geniet, die komt in een bureaucratisch, stroperig proces terecht, maar ook represailles op de werkvloer, want je gaat tegen de groepscultuur in'', zegt Kuipers.