Opvoeden met de oude meesters in de hand

De tijd van de opvoedbijbel van Dr. Benjamin Spock ligt ver achter ons, redeneren Meester en Jensen. Daar zit iets in, want naast dat de Amerikaanse kinderarts en pedagoog stierf in 1998 is zijn methode inmiddels ingehaald door de tijd. In de laatste levensjaren van Spock werd al grote kritiek geuit op de in de ogen van velen softe knuffel- en zoenaanpak die met de methode gepaard ging. Nu, met de technologische ontwikkeling van de smartphone en het internet, zijn er hele andere uitdagingen die ouders moeten overwinnen.

Jensen en Meester willen die nieuwe uitdagingen met oude wijsheden aanpakken. Bijvoorbeeld met de wijsheden van Verlichtingsfilosoof Jean-Jacques Rousseau, die een vurig pleitbezorger is van de vrijheid van het kind om zelf dingen te ontdekken. Of met de kennis van Immanuel Kant, de Duitse denker die moraliteit en leugentjes om eigen bestwil van overpeinzing voorziet. In een twee uur durende show laten de filosofen van nu zien dat de opvattingen van vroeger nog zeker van toepassing zijn.

Doe ik het goed?

Het idee voor een theatershow ontstond nadat Stine Jensen eerder dit jaar een programma voor HUMAN over opvoeden maakte, waarin ze laat zien hoe ze de opvoeding van haar zes-jarige dochtertje invult. De reacties die ze op die uitzending kreeg verrasten haar. Veel mensen herkenden zich in de vraag die ze zichzelf meteen aan het begin van de uitzending stelde: "Doe ik het goed? Ik heb geen opvoedmethode en doe waarvan ik denk dat het goed is. Is dat voldoende?"

Voor Frank Meester, vader van twee thuiswonende zonen van begin twintig, zijn de uitdagingen weer anders. "Ik zit op het moment waarop een van de moeilijkste momenten van de opvoeding moet plaatsvinden: het loslaten. Mijn opvoedkundige taak zit er met twee studerende zoons wel op, al hebben we nog steeds strijd omdat ze thuiswonen. Afspraken over koken bijvoorbeeld - heel toevallig dat het ze steeds proberen om daar onder uit te komen."

Gewapend met die ruime ervaring staat het duo op de planken, met ondersteuning van een regisseur om ervoor te zorgen dat het geen droge lezing wordt. "Het eerste uur vertellen we en halen we voorbeelden aan," legt Meester uit, "en dan mogen in de pauze mensen hun opvoedkundige dilemma's inleveren."

Een uur zoeken naar oplossingen

Na de pauze krijgen Jensen en Meester de prikkelendste vragen uit de zaal voor de kiezen, waarmee ze een uur lang over in gesprek gaan met de zaal. Bij de eerste voorstelling, in Hedon Zwolle afgelopen weekend, was het meteen raak. Meester kreeg het type dilemma waar onder andere de eerder genoemde filosoof Rousseau wel raad mee weet voor de kiezen: "We kregen een vraag van een ouder wiens kind een enorm rijke fantasie had. Zo rijk, dat het regelmatig onmogelijk was - een ondergronds gangenstelsel onder het huis maken, bijvoorbeeld. Maar, de drive die dat met zich meebracht zorgde er ook weer voor dat dingen die onmogelijk leken, juist verwezenlijkt werden. De vraag is dan: hoe ver ga ik mee in de fantasie en wanneer zeg ik dat iets écht niet kan?"

Dat soort dilemma's, maar ook op het oog simpele als 'wanneer geef ik mijn kind een telefoon?' komen aan de orde in de voorstelling 'de Opvoeders'. De komende twee maanden volgen er nog vier voorstellingen, kriskras door het land. Wie weet wat voor kwesties dus opgelost gaan worden door de grote denkers van vroeger en nu.