We moeten jongeren anders voorlichten over seks
- Nieuws
- We moeten jongeren anders voorlichten over seks
We leren jongeren pas seks te hebben wanneer ze eraan toe zijn. Maar hoe weet je of je ergens aan toe bent, als je het nog nooit gedaan hebt? Marianne Cense deed voor Rutgers onderzoek naar hoe jongeren beslissingen nemen over seks. Haar conclusie: we moeten jongeren anders voorlichten.
Video niet beschikbaar
"In Nederland gaan we er vanuit dat jongeren door goede informatie en voorlichting in staat zijn om verstandige keuzes te maken," zegt Cense. Maar er spelen veel meer factoren mee dan voorlichting alleen. Dat blijkt uit de bijna tweehonderd dieptegesprekken die ze voerde voor haar promotieonderzoek.
Verschillende normen
Tieners gaven aan dat ze het in verschillende situaties lastig vonden om hun grenzen te bewaken. Als voorbeeld noemt Cense een meisje die met een jongen aan het daten is. Of zij met hem naar bed gaat hangt af van sociale normen, morele normen en de loyaliteit aan familie en cultuur.
"Het meisje wil aardig gevonden worden en aan de andere kant wordt haar geleerd dat ze duidelijk moet zijn. Daarnaast vraagt ze zich af of haar vriendinnen haar een slet vinden als ze met hem naar bed gaat. Of wat haar ouders ervan vinden. Dit zijn allemaal stemmen die meespelen."
Daarnaast vraagt ze zich af of haar vriendinnen haar een slet vinden als ze met hem naar bed gaat.
Ook jongens lopen tegen verschillende normen aan. Van hen wordt verwacht dat ze mannelijk, daadkrachtig en tegelijk respectvol zijn. En wat betekent het als een meisje lachend 'niet doen' zegt?
Eigen schuld, dikke bult
De autonome keuze is ondergeschikt aan al deze factoren. Toch leggen we de verantwoordelijkheid voor het maken van verstandige keuzes bij de tieners neer. Gaat het toch een keer mis – een meisje raakt ongewenst zwanger of een naaktfoto lekt uit – dan is het ook je eigen schuld. "Had je maar verstandiger moeten zijn."
Dus alleen zeggen dat je verstandig moet zijn werkt niet volgens Cense. Als samenleving erkennen dat seksualiteit een hobbelige weg is de eerste stap. "Een brute verkrachting herkennen jongeren vaak wel, maar in een situatie met een jongen of meisje die je leuk vindt is het moeilijker grenzen aan te geven."
Gesprek over seks
Opgroeien in een warm nest, waarin er naar kinderen geluisterd wordt en met ze gesproken wordt, is het belangrijkste. Daarnaast is de seksuele opvoeding vanaf de basisschool belangrijk. "Het beste is als praten over seks normaal wordt en bespreek dan vooral de twijfel die je tegenkomt."
Cense geeft toe dat dit met pubers niet makkelijk is, maar ze adviseert om de actualiteit aan te grijpen om het over verschillende situaties te hebben. "Ga niet direct zitten met je pubers, maar haal bijvoorbeeld situaties aan uit het nieuws of bijvoorbeeld Spangas die je kan aangrijpen om een gesprek te voeren."