Vonne van der Meer: 'Ik ben me gaan verdiepen in de wereld van misdaad en prostitutie'

Een eerste herinnering

Wat doe je als een moeder in de speeltuin aan je vraagt even op haar driejarige dochter te passen en vervolgens niet meer komt opdagen? Vonne: "Het begon allemaal bij dat beeld. Ik zat op een kinderspeelplaats met mijn eigen kleindochter en zag dat zoiets plaatsvond. Terwijl de moeder wegrende dacht ik alleen maar: als dat kind zich nu omdraait op de schommel en ziet dat een wildvreemde vrouw haar aan het duwen is, dan is dat een hele slechte eerste herinnering. Zo ontstond het begin van mijn roman. Ik wist onmiddellijk: dat is een heel goed openingsbeeld."

Mensenhandel en zwarte magie

De documentairereeks Planeet Nigeria inspireerde haar vervolgens om te schrijven over prostitutie. Eerst neemt de kinderloze Cécile alleen de zorg voor het kind op zich, maar algauw krijgt ze de moeder erbij: de Nigeriaanse Gladys. "Een vrouw laat niet zomaar haar kind in de steek. Er moest iets in het leven van haar gebeuren dat zo dwingend en bedreigend is, dat ze haar kind daarvoor wel moest laten gaan. Daarom ben ik me gaan verdiepen in de wereld van misdaad en prostitutie."

"Ik vind het nog steeds bijzonder dat door een verhaal wat in mijn verbeelding is ontstaan, je vervolgens op paden komt waarvan ik in het begin niet wist dat ik die af moest lopen. Ik heb veel research gedaan, boeken gelezen en mensen gesproken over vrouwenhandel en prostitutie in Nigeria. De angst voor de vloek, de rituelen en de klem waarin veel van deze vrouwen zitten heb ik geprobeerd te verwerken in dit boek."

De moeder en het kind

Van der Meer heeft zich pas op latere leeftijd laten bekeren tot het christendom. Maar de zaadjes hiervoor waren al vroeg gelegd, vertelt ze. "Toen ik vijf jaar oud was las mijn gereformeerde oma mij veel voor. Zij heeft daar wel iets wakker gemaakt in mij. Ik vond het verhaal van Mozes in het biezen mandje ijzersterk. Het hakte erin. Vooral op die leeftijd. Ik kon me als kind volledig identificeren en het maakte veel indruk op mij."

Moederschap speelt ook een grote rol in haar verhalen. "Het onderwerp is een rode draad in mijn werk. Het heeft mij echt gevormd als mens. En ook als schrijfster. Mijn allereerste verhaal werd meteen een zeer autobiografisch verhaal. Het ging over mijzelf en een vroeggeboorte van een kind dat niet meer leefde. Ik heb geprobeerd dat vreselijke gevoel onder woorden te brengen. Toen dacht ik: zo sterk moet de noodzaak zijn voordat je aan een verhaal begint. Vanaf dat moment is het een constante in mijn werk gebleven."

Vonne van der Meer eindigt het gesprek met haar spreuk op de tegel: 'Een boek zonder kind is als een stad zonder park.'

Kunststof Radio

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19.30 en 20.30 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.