Scheidend AIVD-baas geeft veiligheid Nederland een zesje

Met recente voorbeelden onderbouwt Bertholee zijn cijfer. "Wij hebben natuurlijk de aanslag gehad bij het Centraal station in Amsterdam. Nog niet zo lang geleden heeft de politie zeven mensen opgepakt die verdacht werden van het beramen van een aanslag. Mijn zesje houdt nog steeds stand."

Eind deze week neemt Bertholee na zeven jaar afscheid bij de AIVD. Vanaf aankomende vrijdag neemt de huidige Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, Dick Schoof, het stokje over als directeur van de inlichtingen- en veiligheidsdienst.

Sleepwet

In het interview blikt Bertholee terug op de nieuwe 'sleepwet' die inmiddels een half jaar in werking is. De AIVD, met Bertholee als gezicht, voerde actief campagne vóór de nieuwe wet op de inlichtingendiensten toen die wet onderwerp werd van een referendum afgelopen maart. Bertholee snapt de zorgen die leven bij mensen als het gaat om privacy. "Maar ik vind persoonlijk veiligheid nog steeds belangrijker dan privacy."

Na het referendum dat voor het kabinet negatief uitpakte, is de nieuwe aftapwet aangepast en zijn er extra controles ingebouwd. Op de vraag of de nieuwe situatie het werk van de AIVD belemmert, zegt Bertholee: "Omdat de wet complex is, vraag het meer werk van ons. Of het in de toekomst zou leiden tot aantasten van de slagkracht, dat kan ik niet uitsluiten. Maar als dat zou blijken, ga ik zeker naar mijn minister die ik beloofd heb het te melden als onze middelen niet volstaan."

Extreemrechts

Nieuwe ontwikkelingen in dreigingen vinden plaats op extreem rechts. De AIVD publiceerde vorige maand een rapport daarover. Bertholee: "Waar rechts-extremisme door heel veel mensen al snel wordt gezien als kale koppen en zwarte schoenen, wordt nu gepoogd er een intellectueel randje aan te geven."

Bertholee wil geen verband leggen tussen rechts-extremisme en politieke partijen als Forum voor Democratie. Die partij kwam dit weekend in opspraak door een reportage in de Volkskrant waarin aanhangers van FvD zich antisemitisch uitlieten in chatgroepen. "Dat is een polemiek waar ik me niet in wil mengen," zegt Bertholee. "Wij kijken waar de democratische rechtsorde wordt bedreigd. Als daar iets gebeurt, maakt het niet uit wie het doet."

De AIVD doet volgens de vertrekkend directeur geen onderzoek naar de rol van politici. De Volkskrant heeft ook wel eens gemeld dat de AIVD onderzoek heeft gedaan naar de banden van Geert Wilders met de Israëlische ambassade, maar daarop zegt Bertholee: "U moet niet altijd alles geloven wat in de krant staat."

Luister het hele interview hier terug