'In de Cariben zijn we echt niet allemaal frauduleus en corrupt!'

{podcast audio="124250" caption="Het witwassen van geld, omkopen van politici en vervalsen van geschriften" }

Criminoloog Nelly Schotborgh-van de Ven, al meer dan twintig jaar woonachtig op Curacao, promoveerde vorige maand aan de Vrije Universiteit op de corruptie en fraude op de voormalige Antilliaanse eilanden. Haar conclusies waren niet mals: de huidige strafrechtelijke aanpak volstaat niet om deze vormen van criminaliteit terug te dringen in het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden.

Ze baseert zich daarbij op 46 gevallen die tussen 2000 en 2015 voor de rechter kwamen. Fraude en criminaliteit blijken een hardnekkig probleem, dat teruggaat naar de 17e eeuw. Het aanpakken van dit probleem met behulp van wet- en regelgeving heeft tot dusver onvoldoende resultaat opgeleverd. Daarom adviseert Schotborgh andere oplossingen. Ze wijst daarbij in de richting van een stabiel bestuur, integer leiderschap en een herziening van de politieke partijfinanciering.

Woekerplantje als symbool

Op de voorkant van haar proefschrift staat het plantje Bellissima: “Een agressieve, onkruidachtige klimplant met diepe wortels, die alles overwoekert en laat dichtslibben. De Bellissima symboliseert het onderwerp van mijn studie: de publieke fraude en corruptie in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Want corruptie vreet aan het fundament van de samenleving. En net als bij de Bellissima: oppervlakkig snoeien helpt niet.”

Wat Schotborgh het meest tegenkwam, heeft betrekking op het verstrekken van vergunningen: “Werkvergunningen, bouwvergunningen, verblijfsvergunningen. Een immigratieambtenaar die gedurende langere tijd geschenken aanneemt bijvoorbeeld. Maar ook aanbestedingen van bouwopdrachten. Op Aruba bijvoorbeeld werden bepaalde aannemers bevoordeeld.”

Je zou kunnen denken dat er in de Cariben veel meer fraude voorkomt dan in Nederland, maar die bewering zul je Schotborgh niet snel horen doen, "want in de [verschillende] landen worden de onderwerpen absoluut niet op dezelfde manier bestudeerd."

Op het gebied van preventie het Schotborg nog wel een tip: "De eilanden zijn landen met een grote inkomensongelijkheid. Dat is wel een kenmerk van samenlevingen waarin over het algemeen meer corruptie voorkomt. Ik realiseer me echt wel dat dat morgen niet is opgelost, maar het is wel een heel belangrijk aandachtspunt".

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap