Internetpionier Marleen Stikker waarschuwt voor de implementatie van steeds meer apps

Technologie en macht

De begintijd van het internet was veelbelovend, maar inmiddels zijn we onze digitale soevereiniteit kwijtgeraakt. De techreuzen hebben onze digitale omgeving volledig overgenomen en tasten daarmee zelfs onze democratie en onze identiteit aan.

Marleen Stikker wil de digitale soevereiniteit terugwinnen door de mens en niet de economie centraal te stellen, en onze data te beschermen. "Technologie is een expressie van macht. Degene die technologie in handen heeft, heeft een machtspositie."

De strijd rondom digitalisering en het internet

"Er is een beweging, waar ik onderdeel van ben, die technologie wil democratiseren en er is een beweging die dat steeds verder van mensen wegbrengt om daarmee macht uit te oefenen. Dat is al tientallen jaren de strijd rondom technologie en met name digitalisering en het internet."

"De eerste vraag die je moet beantwoorden is of de technologie werkelijk gaat bijdragen of dat er niet andere mogelijkheden zijn. Op het moment dat je een technologie in de wereld brengt, is hij heel moeilijk weg te denken. Dus je moet heel goed weten wat je in de wereld brengt."

CoronaCheck-app

En dat gaat volgens de internetpionier om dit moment zeer onnauwkeurig. Daarvoor moeten processen worden ingericht: "Welke vorm van technologie willen we wel of niet? En welk gedrag willen we wel of niet? Want uiteindelijk ontwerp je gedrag. Zoals bijvoorbeeld het geval is bij de Coronamelder en de CoronaCheck-app. We roepen dat het een app is, maar uiteindelijk zeggen we daarmee, je moet je op deze manier gedragen. Je ontwikkelt niet enkel een app, je kweekt gedrag of je legt gedrag op."

"Het proces waarmee het tot zo’n keuze komt is ook niet transparant. Er zijn niet veel mensen bij betrokken. Het is echt technocratisch. De manier waarop deze crisis is behandeld, is heel technocratisch."

'Het gaat over de integriteit van de persoon'

Bij het overgrote deel van apps en websites geef je bij gebruik ook ontzettend veel persoonlijke data weg. Stikker: "Als je in de supermarkt eten koopt, weet je dat het eten veilig is. Daar hebben we als samenleving voor gezorgd door middel van regelgeving." Bij het gebruik van de telefoon is het omgekeerde het geval: "Als je een app downloadt, weet je vrijwel zeker dat het fout zit. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat de technologie die je gebruikt, geen persoonlijke data verhandelt en niet afluistert."

Er moeten restricties komen. "We hebben geen mechaniek gevonden om het gebruik van persoonlijke data te verbieden. Ik noem het simpelweg hygiëne. Het gaat over de integriteit van de persoon. Het feit dat we alles tot handel hebben gemaakt is het grote probleem van deze tijd. Alles is tot markt verklaard en we denken dat alles een transactie is."