Dit is waarom sommige maanstenen sporen van magnetisme laten zien
- Nieuws
- Dit is waarom sommige maanstenen sporen van magnetisme laten zien
Het aardmagnetisch veld is aan de wandel en neemt ook nog eens in kracht af, berichtten we recentelijk. Maar hoe zit het eigenlijk met de maan? Heeft die ook een magneetveld, net zoals onze aarde? En zo nee, heeft ze dit dan wel ooit gehad? Onze columnist Hens Zimmerman ging op onderzoek uit.
Je staat er misschien niet bij stil, maar wij worden hier op aarde beschermd door het aardmagnetisch veld, dat schadelijke kosmische straling buiten de deur houdt. Het aardmagnetisch veld is mogelijk al zo oud als de aarde zelf. Het ontstaat door de vloeibare metalen kern van onze planeet.
De maan heeft weliswaar geen waarneembaar magnetisch veld, maar wel een metalen kern. Zou de maan dan misschien in het verleden wel een magnetisch veld hebben gehad? Sommige wetenschappers dachten dat een tijd lang. Sterke magneten kunnen namelijk hun sporen nalaten in mineralen, en dergelijke sporen werden aangetroffen in de maanstenen die de Apollo-missies mee terugnamen naar de aarde. Heel kleine domeinen van ijzer in een deel van die stenen hadden de oriëntatie van het magnetisch veld van destijds aangenomen.
Oermagnetisme
Dat wil zeggen: een gedeelte van de stenen liet een sterk oermagnetisme zien, wat leidde tot de hypothese dat de maan twee miljard jaar lang een sterk magnetisch veld moet hebben gehad. Maar dat maakt het des te vreemder dat er nu helemaal geen magnetisch veld valt waar te nemen. Bovendien waren er ook maanstenen die in het geheel geen sporen van magnetisme leken te herbergen.
Er werd gezocht naar alternatieve verklaringen. Zouden sommige mineralen misschien minder goed in staat zijn om magnetisme op te slaan? Of lag het misschien aan de meetmethode? Met een nieuwe methode bleek dat er inderdaad nooit een magnetisch veld is geweest op de maan. De maanstenen die sporen van magnetisme vertoonden, bleken relatief jonge stukjes maanglas te zijn, hooguit een paar miljoen jaar oud.
Magnetische meteorietinslagen
Zulke stukjes maanglas ontstaan bij meteorietinslagen op de maan, waarvan er vele zijn omdat de maan geen atmosfeer heeft. Blijkbaar ontstaat bij sommige meteorietinslagen een sterk magnetisch veld.
Het ontbreken van een maanmagnetisch veld heeft trouwens voordelen voor de toekomst. Zonder zo’n veld wordt het oppervlak van een hemellichaam dag en nacht gebombardeerd met atoomkernen, waardoor het rijk wordt aan helium-3 en waterstof. Die kunnen op termijn gebruikt worden als raketbrandstof. Of gewoon als brandstof om de samenleving aldaar van duurzame energie te voorzien.
Download de NPO Radio 1-app
Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.