Zo overleeft je kerstboom de kerst

Dat een boom met kluit het langer uithoudt, da’s afgezaagde kennis. Maar wist je ook al dat het schudden aan de boom – om te kijken hoe goed hij zijn naalden vasthoudt – er juist voor zorgt dat de naalden sneller uitvallen? Dat kerstbomen een stresshormoon aanmaken, en dat er manieren zijn om dat te voorkomen? Dat licht juist goed is, maar je moet oppassen met fruit?

Luister hier naar een interview met Sander van der Krol, bomen- en plantendeskundige van de Universiteit Wageningen, in Nieuws en Co:

Tip 1: Water!

Cruciaal voor het doen overleven van de kerstboom is water. Een kerstboom met kluit in de grond is daarom beter dan een afgezaagde stam, omdat de wortels het water gemakkelijker opnemen. Maar ook zonder wortels neemt een boom nog altijd water op.

Je moet wel kijken hoe donker het onderste deel van de stam is. Als die erg donker is, zullen de aders van de boom dichtgeslipt zijn en het water niet meer opnemen. Zaag in dat geval het donkere gedeelte eraf, dan kan de boom weer water opnemen.

Tip 2: Niet schudden voor gebruik

Beter is om de boom niet te veel vervoeren. Hoe langer het vervoer duurt, hoe groter de kans op meer geschud en gebonk. Dat beschadigt de boom, waardoor er al naalden uitvallen.

Om dezelfde reden moet je niet aan een boom schudden, om te zien of de naalden eruit vallen. Juist door het schudden zal de kerstboom namelijk zijn naalden laten vallen. Dat komt doordat de boom dan het stresshormoon ethyleen aanmaakt.

Tip 3: Pas op de temperatuur

Naaldbomen mogen hun naalden dan wel groen houden, net als loofbomen zijn ze in de winter in winterslaap. Het is de kou die daarvoor zorgt. Door de winterslaap is het energieverbruik van de bomen lager. Het maakt dus al veel uit of de boom is omgezaagd bij hoge of lage temperaturen. Als het buiten flink koud is geweest, duurt het even voordat de boom weer actief wordt als je hem in een warme kamer zet. Daardoor gaat hij pas later grotere hoeveelheden energie gebruiken.

Daarnaast speelt de luchtvochtigheid in de kamer ook een rol. Die is vaak lager dan buiten. Hoe hoger de luchtvochtigheid, des te minder water zal de boom verliezen. Veel water geven aan de stam is daarom niet altijd voldoende.

Tip 4: Houd het licht

Zowel daglicht als lampenlicht is in principe altijd goed voor een boom. Ze zetten het samen met water om in voedingsstoffen via fotosynthese. Ook dat doet de boom zijn naalden beter behouden. Donkere kamers moeten vermeden worden.

Bomen hebben desondanks ook een bioritme. Is het dan wel veilig om de lampjes van een kerstboom ook ’s avonds aan te laten? Volgens Van Der Krol wel. Het bioritme wordt verstoord, maar onderzoek met loofbomen liet zien dat de bladeren toch langer aan de boom bleven hangen. Het voordeel van fotosynthese woog dus op tegen verstoring van bioritme.

Het beste voor naaldbomen is kerstverlichting met wit LED-licht. Daarmee worden alle golffrequenties uitgestraald op de boom. Blauw LED-licht zou dan weer niet goed zijn voor de boom, aldus het Christmas Tree Research Centre. Maar volgens Van der Krol is het verschil tussen blauw en wit LED-licht zo goed als verwaarloosbaar.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co