Moeten we ons weren tegen ruimtecriminaliteit?

Het is nog een hele kluif om regels en wetten voor de ruimte te maken, laat Eski weten. Een "ruimtepolitie" bestaat nog niet, maar er is wel een ruimteverdrag. "Daarin staan regels opgeschreven waar landen zich aan dienen te houden." Mocht er iets misgaan, ligt de verantwoordelijkheid bij het land waar de astronaut vandaan komt. "Maar het blijft onduidelijk wat er dan te gebeuren staat. Hoe werkt dat dan? Dat is een juridisch vraagstuk."

Sciencefiction

Eski pleit voor de onderzoeksvorm "realistische speculatie" om mogelijke toekomstige ruimtecriminaliteit vast te stellen. Daarbij worden plausibele scenario's opgesteld om regels en wetten op te baseren. "Wat voor soort criminaliteit kan er plaatsvinden? En wat vindt er al plaats?" Daarbij zou sciencefiction als voorbeeld kunnen dienen.

Daarnaast moet er gekeken worden naar de fysieke veiligheid in de ruimte. "Het is een heel vijandige omgeving", stelt Eski. Ook benoemt de criminoloog het gevaar van satellieten. "Internationaal conflict wordt veelal ook vanuit de ruimte uitgevochten, kijk maar naar Oekraïne." Maar de "huis-tuin-en-keuken-criminaliteit" is achtergesteld. "Het is erg belangrijk om te beseffen dat we nu in een fase zitten waarin nog niets geprobeerd is. Er is nog geen moord gepleegd, bijvoorbeeld." Volgens Eski moet er niet gewacht worden tot het misgaat om wetten en regels door te voeren.

Ethische vraagstukken

"In principe wordt gesteld dat de ruimte van iedereen is. En dus ook van niemand", legt Eski uit. Ook dat brengt uitdagingen met zich mee. "Bepaalde mineralen of asteroïden kunnen geoogst worden in de ruimte. Gaan we wat we hier op de aarde ontzettend lang hebben gedaan en wat tot klimaatverandering heeft geleid ook op andere planeten doen? Wie zijn wij om dat ook daar te doen? Dit zijn zware ethische vraagstukken."

Ruimtehof

"Het is een soort Wild Wild West. Het is onontgonnen terrein en lijkt oneindig." Daarom pleit Eski voor een handhavingsapparaat om wetten en regels van de ruimte na te leven. Dat roept tegelijkertijd vragen op. "Wie gaat dat doen? Welke landen moeten dat gezamenlijk gaan doen?" Er moet dus eerst een verdrag komen en misschien wel een "internationaal ruimtehof", zoals we dat ook kennen in de vorm van het internationaal gerechtshof. "Het niet doen, is geen optie."