De zorgrobot vervangt het zorgpersoneel niet, maar ondersteunt het

Lector Digital Life bij de Hogeschool van Amsterdam en bijzonder hoogleraar Human-System Interaction for Health and Wellbeing aan de Universiteit van Amsterdam, Somaya Ben Allouch, onderzoekt de interactie tussen mens en technologie. Ze heeft een robot meegenomen, die behoorlijk zijn eigen gang gaat en presentator Jacob de Vries even schrik aanjaagt. “Dat hoeft niet, dat hoeft echt niet”, stelt ze de presentator gerust. Het robotje komt ondertussen overeind en praat dwars door De Vries heen om een netwerkverbinding te eisen, waarna de rust wederkeert.

Ben Allouch onderzoekt onder meer hoe je robots in de zorg kunt inzetten bij kinderen en ouderen, en hoe je die relatie het beste kunt vormgeven. Die robots zijn niet bedoeld om zorgmedewerkers te vervangen: “We hebben een groot personeelstekort in de zorg en dat gaat de komende jaren niet veranderen, tenzij we drastische maatregelen nemen. Je ziet nu al dat als je vacatures uitzet, dat daar soms bijna geen reacties op komen. De druk op zorgmedewerkers is daardoor hoog. Als je dan en zorgrobot neerzet, is dat geen vervanging van de zorgmedewerkers, maar een ondersteuning.”

Afleiding geeft ruimte

Dementerende mensen kunnen bijvoorbeeld gefrustreerd raken als er niemand tijd voor ze heeft, vertelt Ben Allouch. Het kan dan een oplossing zijn als een robot een spelletje met ze speelt, of de krant met ze leest. Dat kan net die rust geven die een zorgmedewerker nodig heeft om andere taken uit te voeren.

Behalve naar de zorg gaat Ben Allouch na de zomer ook onderzoeken of robots kunnen worden ingezet in het onderwijs, om een deel van de leerachterstanden door de coronacrisis weg te werken. Robots zouden bijvoorbeeld een deel van het rekenonderwijs in groep 5 en 6 aan kunnen vullen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat kinderen het soms heel fijn vinden als een robot ze helpt bij het automatiseren van tafels. Een robot heeft immers alle tijd en geduld, wat niet altijd voor elke leerkracht geldt.