Wetenschap & Techniek

Muziek is echt een universele taal

foto: Pexelsfoto: Pexels

Nieuws
Muziek is echt een universele taal

[NTR] Hoe klinkt een slaapliedje in Vietnam? En in Guatemala? Wereldwijd blijken er opmerkelijke overeenkomsten te zijn in hoe we de functie van muziek inschatten.

Hoeveel mensen ken jij die niet van muziek houden? Waarschijnlijk niet zo heel veel. In vrijwel alle culturen, van West-Europa tot Zuid-Amerika en Austronesië, maken mensen gebruik van muziek. Die deuntjes kunnen allerlei verschillende functies hebben: je kunt er bijvoorbeeld op dansen, een kind mee in slaap sussen, je liefde uitdrukken, of rouwen om de doden.

Maar hoe klinkt een slaapliedje, liefdeslied of dansnummer in verschillende culturen? Amerikaanse wetenschappers ontdekten dat daar wereldwijd duidelijke overeenkomsten in bestaan. Liedjes met dezelfde functie lijken op elkaar, ook al komen ze voort uit totaal verschillende culturen.

Wat muziek met ons doet

De onderzoekers lieten 750 mensen uit 60 verschillende landen korte geluidsfragmenten horen van liedjes uit allerlei culturen – vooral kleine, inheemse gemeenschappen. De proefpersonen bleken de functie van de muziekstukken verrassend goed te kunnen inschatten, ook al waren die gezongen in talen waar ze niets van verstonden. Wereldwijd lijken er dus opmerkelijke overeenkomsten te zijn in hoe muziek onze emoties en ons gedrag beïnvloedt, zeggen de onderzoekers.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Kenmerken als tempo, beat en complexiteit bleken bepalend te zijn voor welke functie we aan muziek toedichten. Zo zijn slaapliedjes over het algemeen langzaam en eenvoudig, terwijl dansmuziek sneller is en gebruikmaakt van complexere ritmes en melodieën.

Cultuur is minder bepalend dan we dachten

De onderzoekers maken een vergelijking met het dierenrijk, waar de verbanden tussen geluid en functie al langer duidelijk zijn. Het gegrom van een leeuw bijvoorbeeld wordt door mensen en dieren als bedreigend ervaren – ook voor degenen die nog nooit zo’n beest hebben gezien.

Nu weten we dus dat dit ook opgaat bij muziek: er zitten onderliggende patronen in die universeel lijken te zijn in wat ze met ons doen. Cultuur is dus misschien wel minder bepalend in muziek dan we dachten.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).