Anita Staps: '45 jaar geleden praatte niemand over seksueel misbruik'

Bij haar allereerste wedstrijd op topniveau was ze 13. Eigenlijk kon Staps pas meedoen als ze 15 was, "maar toen kon je nog de judo-documenten vervalsen. Ik werd derde en dacht van 'ook best wel goed'. Ik was nooit zo van 'oh, geweldig derde', dat vond ik toen niet zo speciaal, nu wel."

Wereldkampioen judo

Op haar 19e werd Staps wereldkampioen. Dat was absoluut het hoogtepunt van haar carrière. Staps: "Het was ook echt een ommekeer in mijn hele leven, niet alleen in m'n topsportcarrière. Ik was daarvoor heel verlegen en onzeker. En deze overwinning maakte wel dat ik meer zelfvertrouwen kreeg en dat ik dacht 'nou ik kan toch wel wat' want toen was ik de beste van de wereld."

Chips en Mona-toetjes

Maar, de topsportcarrière van Staps ging niet over rozen. Voor wedstrijden aan verloor ze veel gewicht: enkele dagen van tevoren verloor ze soms wel zeven kilo om goed te wegen op de wedstrijddag. Omdat het wegen in de ochtend gebeurde en pas uren later de wedstrijd begon, kon Staps zich in de tussentijd "volgooien met chips en Mona-toetjes en cola" om meer energie te krijgen.

Staps: "Nu denk ik wel eens, en daarom doe ik wat ik nu doe, als ik toen iemand gehad had die naast me stond, een coach die gezegd had 'we gaan samen afslanken, ik ga jou leren over voeding' dan was ik misschien wel verder gekomen. Ik judode namelijk op wilskracht."

"Als ik bijna dood was zei mijn trainer 'je ziet er goed uit'", vertelt Staps. "Dus ik ben gaan geloven vanaf mijn 13e als ik maar super boney ben zie ik er goed uit. Ik heb daar wel tijd voor nodig gehad, een jaar of honderd, om daar anders naar te gaan kijken."

'Niemand praatte over seksueel misbruik'

Daarnaast begon rond het begin van haar carrière Staps' coach, Peter Ooms, haar te misbruiken. Staps: "Toen was ik 13 en hij 28. Ik werd goed en haalde medailles. Hij vond mij daarom bijzonder: ik was zijn ster. Dus ik voelde me gezien en gehoord. Hij isoleerde je dan op een bepaalde manier waardoor hij dingen kon doen die over grenzen heen gingen."

Ze was daarnaast verliefd op haar coach: "Omdat het feit dat dat zo was, maakte wel dat ik heel lang dacht dat het ook een beetje mijn schuld was. Ik kon gewoon geen grenzen aangeven in die tijd. Omdat hij zoveel voor mij deed, werd ik toch wel verliefd."

Staps: "45 jaar geleden bestond MeToo niet, niemand praatte over seksueel misbruik en het stond niet in de krant. Ik voelde me vooral machteloos want ik kon geen kant uit. Natuurlijk voelde ik dat het niet goed was. En weet je wat het ook is, je bent zo vertrouwd met zo'n man, dat je ook niet gaat gillen. Dat je er ook niks van gaat zeggen. Het komt als een soort mokerslag binnen."

Tien jaar later

Op haar 23ste stopte het misbruik en vlak daarna stopte Staps met judo. Later bleek dat Staps niet de enige was die door Ooms werd misbruikt. Tien jaar later belde Frits Barend namelijk op omdat hij wat had gehoord via NOC-NSF, dat het ook om andere vrouwen ging. Tot die tijd dacht Staps altijd dat zij de enige was: "Ik was met stomheid geslagen."

Staps: "Ik was 35, was er al ruim tien jaar weg. Het deed meerdere dingen met mij toen ik dat hoorde. Bijvoorbeeld, ik dacht, ik was dus niet zo speciaal als ik dacht, voor hem, want hij doet het bij meer meiden. Daarnaast kwam er een enorme vechtlust bij mij naar boven - nu moest het gewoon stoppen. Het was dus al meer dan 20 jaar aan de gang." Uiteindelijk werd Ooms veroordeeld.

Staps' missie

Op dit moment coacht Staps vrouwen van 35+ om hun ideale gewicht te bereiken en te behouden. Als je topsporter bent let je erg op je gewicht. Staps: "Dat was één van de redenen waarom ik stopte. Dat was voor mij een drama. Ik had boulimia, anorexia, vanaf mijn 13e tot mijn 27e." Daarom wil Staps anderen ook helpen: "Het gaat om het gewicht waar zij zich prettig bij voelen. Mijn missie is om zoveel mogelijk mensen verder helpen in hun leven."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.