In het hoofd van de voetbalscheidsrechter: 'Sorry zeggen is geen optie'

De meeste jonge voetballers dromen van een carrière als profvoetballer, maar scheidsrechter Lucas Verweij en Mario van der Ende werden uiteindelijk (top-)scheidsrechters. Voor Van der Ende voelde het zelfs als een soort roeping. "Ik kreeg echt een eurekamoment toen ik voor het eerst floot; dit past bij mij en ik ben er ook best goed in."

Beslissen in één seconde

Lucas Verweij fluit sinds 2015 amateurvoetbal voor de Duitse voetbalbond in de Bezirksliga van Berlijn. Hij floot daarvoor ongeveer vijf jaar voor de KNVB in de regio Rotterdam en Den Haag. "In je normale leven kun je beslissingen maken waar je langer over na kunt denken. Op het veld moet dat binnen één seconde en moet je daarna ook nog uitleggen waarom", vertelt Verweij die het boek Beslissen in één seconde schreef.

Eigenschappen van een goede scheids

Volgens Verweij kan een goede scheidsrechter om te beginnen de spanning van het vak aan. "Een vriend van mij kon gewoon niet slapen van zijn eerste wedstrijd. Ik had dat niet." Ook moet je beslissingen durven nemen en daarbij het vermogen hebben om op je eigen waarneming te kunnen vertrouwen.

"Als scheidsrechter ben je meestal alleen op het veld. Je kan niet met iemand overleggen of wat vragen. Iets wat je bij normaal leiderschap wel kunt doen." Volgens Verweij wordt er bij maar één procent van de wedstrijden gebruik gemaakt van de VAR, dus moet je als scheidsrechter vertrouwen op je eigen oordeel.

Voormalig topscheidsrechter Van der Ende denkt dat hij een goede voetbalscheidsrechter was omdat hij duidelijk was en op een heldere manier over zijn beslissingen communiceerde. "Ook hoop ik daarbij geloofwaardig te blijven", zegt Van der Ende.

Fouten toegeven

Geen enkel mens is feilloos, zo ook de scheidsrechter niet geven beide scheidsrechters toe. "Als je een fout maakt dan zak je eventjes door de grond", zegt Van der Ende die meer dan zeshonderd wedstrijden in het Nederlandse betaald voetbal floot. "Maar je moet jezelf ook meteen weer oprichten want twee seconden later moet je wéér een beslissing nemen."

Volgens Verweij leren scheidsrechters bij de opleiding om foute beslissingen niet terug te nemen. "Ik wijs met regelmaat naar de penaltystip terwijl ik weet dat het geen goede beslissing is geweest. Ik blijf toch uitleggen waarom het wel zo is omdat een beslissing terugnemen geen optie is. Sorry zeggen is ook geen optie", vindt hij.

Verweij laat hoogstens soms vallen dat een beslissing niet juist was geweest, maar hij denk dat als je dit bij grote beslissingen doet, je je zelfvertrouwen en je gezag op het veld ondermijnt.