Uit de Eredivisie betekent niet uit het hart

Betaald voetbal bestaat al 65 jaar in Nederland. Ooit waren er 84 betaalden clubs, nu nog maar 34. Martijn Schwillens onderzocht de zeven clubs die sinds 1991 zijn verdwenen en schreef Verdwenen voetbalclubs over hun ondergang.

Waarom verdwijnen clubs?

Tijdens zijn onderzoek naar de verdwenen clubs zocht Schwillens naar een rode draad – maar die was er niet. Neem HFC Haarlem dat in 2010 werd opgeheven. "Haarlem heeft totaal geen voetbalcultuur. De club bloedde dood zonder dat mensen er iets om gaven. Bij het grote publiek was de club sinds de jaren tachtig niet meer populair."

Bij RBC Roosendaal deed wanbeleid de club de das om, nadat de club enkele jaren in de Eredivisie en Eerste Divisie speelde. "De beleidsmakers gingen salarissen uitgeven in een gooi naar het linker rijtje." Maar de achterban van de club en de industrie in de omliggende omgeving waren te klein. "Als je dan degradeert, dan kom je niet meer uit die schuldpositie." Na het faillissement maakte de club een doorstart in het amateurvoetbal.

Clubs leven voort

Als een club uit het betaalde voetbal verdwijnt, betekent dat niet dat de achterban automatisch mee ten onder gaat. De supporters van FC Wageningen, dat al in 1992 failliet ging, besloten vrijwillig het stadion op te knappen. Nog altijd komen oud-spelers, -trainers en -koffiemannen samen in de 'vip-ruimte' van het stadion.

"Dat komt door de unieke sfeer. Het was één team dat alles met elkaar deed. Dat tref je tegenwoordig weinig meer aan", zegt oud-keeper Bert van Geffen. Inmiddels juichen ze allemaal voor verschillende clubs, behálve voor aartsrivaal Vitesse.

Toekomst betaald voetbal

Voor de toekomst van het betaald voetbal vindt Schwillens dat de KNVB vooral moet bepalen waar ze naartoe willen en of de sociale functie van een club ook meeweegt voor het bestaansrecht. "Misschien moeten ze afstappen van het idee van zestien voetbalprofs in dienst. Dan maar semi-profs – de ranglijst bepaalt wel."