Raymond Knops (NIDV) hekelt PVV, NSC en BBB: 'Verschuilen zich achter de dijken'

De coalitiepartijen komen donderdag extra bijeen om het te hebben over een omstreden motie die het kabinet oproept niet in te stemmen met het herbewapeningsplan van de Europese Commissie, ReArm Europe. De motie haalde het nipt, mede doordat de regeringspartijen PVV, NSC en BBB voor stemden.

"Ik kijk er met enige verbazing naar en ook met zorgen", zegt Knops in Sven op 1 over de houding van de drie coalitiepartijen. "Ik denk dat deze tijd van ons vraagt dat we grote dingen doen en dat we als Europa onszelf opnieuw uitvinden. Er moet leiderschap zijn."

'Trekken ons terug achter de dijken'

PVV, NSC en BBB zijn niet tegen investeringen in defensie, maar tegen de manier waarop de plannen worden gefinancierd, deels met gezamenlijke Europese leningen. "Het is heel vreemd dat hier zo'n discussie plaatsvindt over details", vindt Knops (CDA), oud-minister van Binnenlandse Zaken. "Het is politiek met een kleine p, terwijl we heel grote vraagstukken voor hebben liggen."

De VVD reageerde laaiend op de steun van haar coalitiepartners voor de motie van JA21-voorman Joost Eerdmans, en noemde die "onverantwoord". Premier Dick Schoof had zich in Brussel al achter het plan geschaard, net als alle andere EU-leiders. Daar zal hij nu in Brussel op moeten terugkomen, zei PVV-leider Geert Wilders eerder deze week.

Knops: "Ik maak mij zorgen over de positie die Nederland nu heeft. Nederland is een land dat altijd voorop heeft gelopen in de trans-Atlantische banden, ook in Europa. Nu zie ik dat we ons terugtrekken achter de dijken, juist op het moment dat er van onze politici heel veel gevraagd wordt."

'Beter ten halve gekeerd'

De voorzitter van de Stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV) is blij met het defensieplan van commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die 800 miljard wil uittrekken voor haar hersteloperatie. "De Amerikanen zijn formeel nog steeds onze bondgenoot, maar we zitten op een dieptepunt in de relatie sinds de oprichting van de NAVO. We kunnen niet meer onvoorwaardelijk steunen op de Amerikanen."

"Dat betekent dat je als Europa naar jezelf moet kijken en dat hadden we natuurlijk veel eerder moeten doen", zegt Knops. "We krijgen al twintig jaar signalen van de Amerikanen dat wij meer moeten doen. We hebben onze eigen veiligheid en defensie genegeerd. Maar beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald."

Zijn eigen partij, het CDA, was onder leiding van oud-partijvoorman Wopke Hoekstra fel tegen gezamenlijke Europese leningen, zogenaamde Eurobonds. "Principepolitiek is soms heel veilig om je achter te verschuilen, maar de uitdagingen waar we nu voor staan zijn zo enorm... Je moet over je eigen schaduw heenstappen. De VVD heeft al een draai gemaakt. Ik vraag politici en bestuurders om te doen wat nodig is in het belang van Nederland en Europa."

Volgens Knops kan die 800 miljard euro ook daadwerkelijk worden uitgegeven aan de industrie. "Alleen niet allemaal op de korte termijn. Dit gaat over een meerjarenplan voor de toekomst van Europa." Dat is broodnodig, benadrukt Knops. "Onze toekomst staat op het spel. We hebben te maken met economische en militaire machten om ons heen, die weinig met Europa hebben."

Geld komt ook in VS terecht

Toch zal ook een deel van het geld terechtkomen in de Verenigde Staten. "Wij zijn de afgelopen decennia heel innig verstrengeld geraakt met onze trans-Atlantische bondgenoten, dus ook met de VS. Vooral de luchtmacht heeft heel veel materieel wat zijn oorsprong in Amerika heeft. We kunnen ons op dit moment niet veroorloven om daar een cut in te maken."

Hij gaat verder: "Op de vlakken waar je afhankelijk bent van de VS, heb je die niet in korte tijd de industrie zelf opgebouwd, maar je moet het wel doen. Dit is een wake up-call. Het is bovendien niet uit te sluiten dat president Trump, die al een aantal overnight-maatregelen heeft genomen, binnen de NAVO zegt: jullie krijgen de spullen niet meer. Dan hebben we echt een probleem."

De overheid moet een belang nemen in defensiebedrijven, vindt Knops. ''Dit behoort tot je nationale kerntakenpakket. De overheid heeft aandeel in Holland Casino, maar niet in defensiebedrijven.''

Als de voorman van de defensie-industrie zou het gek zijn als Knops zich uitspreekt tégen investeringen in defensie. "Weet u, ik zit nu anderhalf jaar bij de defensie-industrie, daarvoor heb ik mij in de Tweede Kamer heel lang met Defensie beziggehouden. Toen vond ik hetzelfde. Mijn opvatting is op dit punt niet veranderd."