'In Duitsland kun je aan de eerste prognose van de verkiezingsuitslag al zien welke kant het opgaat'

Stemmen

“Ik heb tegen mijn gewoonte in een spiekbriefje meegenomen. Omdat het zo moeilijk is om het Duitse kiesstelsel uit te leggen”, vertelt Birschel. In tegenstelling tot Nederland, heb je in Duitsland twee stemmen. De eerste stem gaat naar een persoon van het kiesdistrict. “Zo zorg je ervoor dat een regionale spreiding hebt in de Bondsdag”, legt Birschel uit. “Met de tweede stem bepaal je uiteindelijk hoe groot de partij in de Bondsdag wordt. Deze stem is te vergelijken met het systeem dat we in Nederland hebben.”

De partijen

In Nederland stonden er afgelopen verkiezingen 37 partijen op de kieslijst. In Duitsland verschilt de lijst per kiesdistrict, maar daar zijn kleine partijen minder populair dan in Nederland. “In Duitsland heb je een kiesdrempel van 5%. Dit betekent dat je minimaal 5% van de stemmen moet behalen om in de Bondsdag te komen”, zegt Birschel. Hierdoor kiezen Duitsers minder snel voor kleine partijen. Birschel vindt een kiesdrempel voor Nederland geen slecht idee: “Je hebt in Nederland nu negentien fracties in de Kamer, zo kom je niet tot een meerderheidscoalitie.”

De bondskanselier

Angela Merkel was de afgelopen 16 jaar de bondskanselier van Duitsland. Merkel en Rutte waren goede vrienden. “Ze zeggen 'je' en 'jij' tegen elkaar en dat is in Duitsland niet vanzelfsprekend”, vertelt Birschel. Wie de nieuwe Merkel wordt is nog onzeker. “Het ziet ernaar uit dat het met een krappe meerderheid de sociaaldemocraat Olaf Scholz wordt.” vertelt Birschel. “Ik weet niet of een rechtse liberaal als Rutte dat zo fijn gaat vinden, maar hij moet er maar mee leren leven", zegt ze. Nederland is immers erg afhankelijk van Duitsland. “Zeventig cent van elke euro die wij aan het buitenland verdienen, is afkomstig uit Duitsland", vertelt Birschel.

Het formeren

In tegenstelling tot Nederland, is het in Duitsland al vrij snel duidelijk welke partijen een coalitie gaan vormen. “Als de eerste prognose van de verkiezingsuitslag komt op zondagavond, kun je eigenlijk al zien welke kant het opgaat”, zegt Birschel. “De grootste partij krijgt het initiatief en tijdens de verkiezingscampagne hoor je al welke partij met wie samenwerken wil. Je hebt al zeker een duidelijke lijn waar het naartoe gaat”, vertelt Birschel. Een stuk eenvoudiger dan in Nederland dus.