Marokko-deal over asielproblemen heeft nog weinig effect

"Die Marokko-deal bestaat uit verschillende elementen, waarvan de belangrijkste op dit moment is het terugsturen van overlastgevende jonge Marokkanen, die hier onterecht asiel aanvragen. Onterecht, omdat Nederland Marokko een veilig land vindt. Na jaren vruchteloos praten, zit er nou toch beweging in de zaak. Dat was het idee, maar de resultaten lijken tegen te vallen", vertelt NOS-redacteur Reinalda Start in Nieuws en Co.

Resultaten

"We spraken de burgemeester van Budel en Ter Apel. Zij zeggen dat ze nog weinig merken van de afspraken die Nederland met Marokko heeft gemaakt. De overlast neemt eigenlijk alleen maar toe. Juist van mensen uit Marokko", vertelt Start. "Staatssecretaris Eric van der Burg zegt dat er sinds de deal 125 mensen zijn teruggegaan." Uit het onderzoek van de NOS en Nieuwsuur blijkt echter dat er afgelopen 15 maanden voor zo’n 375 Marokkanen reisdocumenten zijn aangevraagd. Marokko heeft daarvan maar 43 reisdocumenten afgegeven. "Dat leidde uiteindelijk tot het gedwongen vertrek van 32 Marokkanen."

Volgen Start ligt het niet alleen aan Marokko. "Het ligt ook deels aan Nederland. Door personeelstekorten lukt het moeilijk om veel mensen snel aan de Marokkaanse autoriteiten te tonen. Het is niet per se alleen een tegenwerking van Marokko."

Uitgezet

"Het is niet alsof er helemaal niemand wordt uitgezet", zegt Start. "Als je aan de staatssecretaris vraagt hoeveel daadwerkelijk asielzoekers uitgezet zijn naar Marokko krijg je daar geen antwoord op." Het merendeel van de 'terugkeerders' ging vrijwillig. Dat kon voor de deal ook al, bijvoorbeeld in ruil voor een kortere gevangenisstraf. Bovendien is Marokko van oudsher coulanter met het verstrekken van documenten als mensen zelf naar Marokko willen en kunnen aantonen dat zij Marokkaan zijn.

Maar Marokko weigerde vaak om mee te werken aan het gedwongen uitzetten van mensen van wie Nederland af wil. Het gaat dan niet om overlastgevende jonge asielzoekers, maar om oudere Marokkanen. Vaak zijn het mannen die hier geworteld zijn omdat ze al van kinds af aan in Nederland wonen met de rest van hun familie, bevestigen migratierecht-advocaten.

Reactie

Start heeft Marokko gevraagd om een reactie, die kreeg ze niet. "Wat we wel weten is dat Marokko heel erg wil weten of iemand daadwerkelijk uit Marokko komt. Je hebt een geboorteakte nodig, je moet dat aan kunnen tonen, want het kunnen ook mensen uit Algerije zijn. Dat willen ze niet. Marokko wil ook per se de persoon in kwestie zien. Dat kost veel tijd en mankracht. In het verleden stond Marokko er ook niet om te springen om mensen die hun hele leven hier wonen en problemen veroorzaken in hun land op te vangen." Volgens Start zit de Marokko-deal op meerdere punten niet sterk in elkaar.