'Religie is in wezen niet anders dan een studentenvereniging of Omroep MAX'
- Nieuws
- 'Religie is in wezen niet anders dan een studentenvereniging of Omroep MAX'
De wereld lijkt steeds individueler te worden: steeds minder mensen worden lid van organisaties als een kerk, een vereniging, een vakbond of een politieke partij. Kan de post-religieuze samenleving een nieuw verband krijgen? Prominent humanist Boris van der Ham hoopt van wel: "Het moet weer een deugd worden om ergens lid van te worden", zegt hij in De Ongelooflijke Podcast van de EO.
#73 - Een religie zonder God, kan dat? Met Boris van der Ham en Stefan Paas - De Ongelooflijke Podcast
"Een mens leeft niet bij brood alleen", zegt Van der Ham, de Bijbel citerend. Hij ziet mensen als "aapjes die de neiging hebben om bij elkaar te kruipen, met elkaar willen lachen en samen iets willen meemaken. Mensen willen horen bij iets groters dan henzelf."
Vroeger deed men dat in de kerk, maar daar voelen steeds minder mensen zich thuis. "Het nadeel van een religie is dat je in God moet geloven", vindt hij. Als je dat niet doet, moet er een andere gemeenschap zijn. Die gemeenschap kan van alles zijn, vindt hij: een koor, een studentenvereniging om zelf een omroep die ook uitjes voor zijn leden organiseert.
Theoloog Stefan Paas, de vaste stamgast in de podcast, vindt dat echter niet te vergelijken met religie. "Ja, er zullen wel raakvlakken zijn, maar iets wat al een paar duizend jaar bestaat, hele naties samenbindt, cultuur verspreidt, dat is toch wat anders dan Omroep MAX? Kom!", vindt hij. Van der Ham vindt echter dat je religie niet 'te bijzonder' moet maken. Hij noemt een voorbeeld van Feyenoord-fans die bij oudere bezoekers van De Kuip langsgingen om boodschappen te doen. "Dat is toch hartstikke mooi!"
Humanisme als nieuwe leidende stroming?
Van der Ham is humanist, een levensbeschouwelijke stroming die volgens hem een leidende rol zou kunnen spelen in de wereld. Uit onderzoek blijkt dat christenen en moslims de grootste religieuze groepen zijn, maar de non-affiliated staan op drie. Daar zitten veel potentiële humanisten tussen, denkt Van der Ham. "Er is een soort schroom om de lead te nemen. Je ziet dat men heel vaak blijft hangen op de strijd tegen dogmatiek, terwijl je eigenlijk de stap zou moeten maken naar wat de verhalen zijn die iedereen zou moeten kennen", vindt hij.
In de podcast wordt hem de vraag gesteld of humanisme "bezielend genoeg" is om de functies van religie over te nemen. Van der Ham denkt van wel maar Paas wijst erop dat de geschiedenis dat niet uitwijst: "Het Humanistisch Verbond heeft 17.000 leden. Alleen Urk heeft al meer kerkgangers!"
De Ongelooflijke Podcast is een podcast van de EO. Journalist David Boogerd ent theoloog Stefan Paas voeren verdiepende gesprekken met spraakmakende gasten. Een boeiende podcast over de relevantie van het geloof in een steeds ongeloviger Nederland.
Abonneer je op De Ongelooflijke Podcast en mis geen enkele aflevering. Luisteren kan via de NPO Radio 1-website, app, iTunes, Google Podcasts en andere platforms.
Gerelateerd
