Termijn aan het premierschap? Gerdi Verbeet is er 'niet op tegen'

Kabinet-Rutte IV staat volgende week op het bordes en daarmee is de VVD-leider de langstzittende premier uit de Nederlandse geschiedenis. D66-lijsttrekker Sigrid Kaag pleitte eerder al voor een maximum aan het premierschap in Nederland. Die zou volgens haar niet langer dan twee termijnen van in totaal acht jaar moeten duren. Zo'n maximum geldt vooral in landen waarbij die positie direct gekozen wordt tijdens verkiezingen.

Twaalf jaar

Verbeet zegt er "niet op tegen" te zijn, maar volgens haar wordt in de discussie wel gemakkelijk uitgegaan van twee keer vier jaar. "Het zou goed zijn als het maximaal twaalf jaar wordt. De eerste paar jaar moet je toch een beetje het vak een leren."

"Maar uiteindelijk bepaald toch de kiezer", voegt de voormalig voorzitter van de Tweede Kamer eraan toe. "Rutte heeft enorme veerkracht." Wel tapt hij volgens Verbeet nu uit een ander vaatje. "Hij is heel bescheiden. Ik hoop dat dat geen kunstje is en niet weer alles dichtgeregeld wordt voorafgaand aan Kamer-beraadslagingen."

Houdbaarheid Rutte

Volgens Bram van Ojik (oprichter GroenLinks) is de positie van Rutte anders dan tijdens andere regeerperioden. "Ik denk dat er in het afgelopen jaar iets gebeurd is, waardoor zijn positie niet meer diezelfde vanzelfsprekendheid heeft."

"Bij Ruud Lubber en Wim Kok ging het ook zo: die waren gewoon premier en ineens was het voorbij", gaat Van Ojik verder. "Door niet te reconstrueren redenen, kwam hun positie onder druk te staan. Ik denk dat dat bij Rutte ook dreigt."

Vertrouwen na formatie

Daarnaast heeft het lange formatieproces ook niet bijgedragen aan de houdbaarheid van Rutte, denkt Ojik. De positie van de premier wankelt meer dan voorheen. "Er is veel veranderd, maar ook veel bij hetzelfde gebleven: het zijn dezelfde vier partijen en dezelfde leiders. Het onderlinge vertrouwen heeft een enorme klap gehad, eveneens het vertrouwen in Rutte én het vertrouwen van de bevolking."

Bij Spraakmakers schoven politiek-veteranen Gerdi Verbeet, Bram van Ojik en Arno Rutte aan om te praten over de verwachtingen voor het komende politieke jaar. Bekijk hier het hele gesprek terug: