Memoires Angela Merkel voorbode voor terugkeer op politiek toneel?

De 700 pagina's tellende memoires Vrijheid kwam maandagnacht in meer dan 30 landen tegelijk uit. Voormalig Duitsland-correspondent Brandsma las het gelijk. Haar eerste indruk? "Het ligt Merkel niet om een persoonlijke touch aan dingen te geven. Dan wordt het al snel wat tuttig."

Hart op de tong

Bransma noemt het boek 'Merkelliaans'. Zo denkt ze goed na over haar woordkeuze en is haar hart niet op de tong te vinden. Volgens haar biograaf is dat een erfenis uit haar jeugd in de Duitse Democratische Republiek (DDR). Brandsma heeft het idee dat er meermaals aan Merkel gevraagd is om meer gevoel in haar verhaal te leggen. "Dan krijg je dingen waarvan je denkt: 'het ligt je niet'. En als je het dan doet, raakt het je niet."

Jeugd in de DDR

Merkel groeide op in de DDR. "Hoe ze daarover schrijft en met name haar ouders bedankt voor het feit dat ze haar en haar broer en zus geleerd heeft om uit te kijken, is zeer interessant.", zegt de journalist. Zo schreef Merkel: "De DDR heeft mij er niet ondergekregen. Ik heb altijd een soort onbevangenheid gehouden, die maakte dat ik dat leven in dat sombere opgesloten land kon doorstaan."

Politiek

Volgens de oud-correspondent is Merkel absoluut niet een persoon die memoires zou schrijven, maar toen de vluchtelingencrisis in 2015 toesloeg veranderde haar standpunt. Zo zei Merkel tegen haar vaste adviseur Beate Baumann: "Het kan niet zo zijn dat de hele wereld uitlegt waarom we dat gedaan hebben, maar wij zelf niet." En zo geschiedde.

Politiek gezien had Brandsma wel wat meer reflectie verwacht in de memoires. Op de 'wir schaffen das'-uitspraak ontving de voormalig bondskanselier met terugwerkende kracht kritiek. Zelf noemt ze dit een censuur van het kanselierschap. In het boek houdt ze eraan vast dat het niet anders kon en dat het een humanitaire keuze was. Zonder Duitsland was deze kwestie volgens Merkel niet op te lossen. "Ik denk dat ze daar groot gelijk in heeft", zegt Brandsma.

"Maar het is haar op het verwijt komen te staan dat door de manier waarop zij dit heeft aangepakt, er ruimte ontstond voor een rechts-radicale partij, de AfD, die nu de tweede partij van Duitsland dreigt te worden", legt de oud-correspondent uit. "Daar rept ze met geen woord over. Dat vind ik wel jammer en ook wel een gemiste kans."

Terug op het toneel?

Brandsma merkt een grote drive op bij Baumann en Merkel om hun visie, uitleg en toelichting over het kanselierschap aan mensen over te dragen.

Met dit boek speelt Merkel zichzelf wel weer in de kijker. Al is Brandsma er zeker van dat Merkel niet terugkomt in het speelveld. "Ik denk dat ze het na dit boek financieel gezien ook niet nodig heeft. Dit is een miljoenenproject, met een enorme promotietour." Brandsma vertelt dat uit de betrouwbaarste bron blijkt dat Merkel en haar compagnon Baumann een voorschot van 7,5 miljoen euro zouden hebben ontvangen. "Daar komen de royalty's nog bij."

De komende tijd kan je niet om Merkel heen, vertelt Brandsma. De voormalige bondskanselier is zondag te zien in Buitenhof.