Politieke partijen afhankelijker van donaties in 2021
- Nieuws
- Politieke partijen afhankelijker van donaties in 2021
Giften en afdrachten zijn steeds belangrijker geworden voor politieke partijen. Dat blijkt uit een analyse van de financiële jaarverslagen, die kort geleden zijn vrij gegeven. In 2021 namen de opbrengsten van alternatieve fondsenwerving, buiten subsidie en contributie met bijna driekwart toe ten opzichte van het vorige verkiezingsjaar voor de Tweede Kamer. Politiek redacteur Joost Bekendam en Ed Anker, lid van de officiële commissie die toezicht houdt op partijfinanciën, vertellen erover in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Kort voor kerst maakte het ministerie van Binnenlandse Zaken de financiële verslagen openbaar van politieke partijen over het verkiezingsjaar 20211. Tegelijk met rapport van de toezichthouder.
In 2021 kwamen partijfinanciën een aantal keer in het nieuws, vanwege een aantal grote donaties bij Partij voor de Dieren, D66, de VVD en het CDA. Uit de stukken valt nu op te maken hoe belangrijk giften en subsidies waren voor de kas van de partijen en hoeveel de campagnes hebben gekost.
Duurdere campagnes
Uit de verslagen van acht partijen is voor 2021 op te maken hoeveel zij in 2021 (het jaar van de Tweede Kamerverkiezingen) hebben uitgegeven aan campagnes en verkiezingen. Bij alle acht is het campagnebudget fors gegroeid. Bij elkaar genomen met zo’n 8 miljoen euro, bijna een verdubbeling ten opzichte van 2017. Dat is laatste jaar dat er Tweede Kamerverkiezingen waren.
Kosten |
|||
CAMPAGNES en VERKIEZINGEN |
Toename % |
||
2021 |
2017 |
||
VVD |
2.718.325 |
2.384.018 |
14 |
CDA |
3.075.078 |
847.578 |
263 |
D66 |
3.121.667 |
1.870.056 |
67 |
GL |
1.752.545 |
828.500 |
112 |
PVdA |
1.910.951 |
1.643.558 |
16 |
ChristenUnie |
518.753 |
459.488 |
13 |
PvdD |
1.184.026 |
391.475 |
202 |
FVD |
2.461.780 |
302.822 |
713 |
Totaal |
16.743.125 |
8.727.495 |
92 |
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Voor hun financiering blijkt dat giften en afdrachten van eigen politici belangrijker zijn geworden. Bij partijen als VVD, D66, CDA en de Partij voor de Dieren zijn donaties daarbij relatief groot. Bij de SP, PvdA en GroenLinks komt er veel geld binnen via salarisafdrachten van politici uit de partij.
Teren partijen traditioneel vooral op subsidie en contributie, nu maken zulke alternatieve fondsen een steeds groter deel uit van het partij budget. Ten opzichte van 2017 groeiden die inkomsten bij elkaar zelfs met 71% in 2021.
Inkomsten | |||
Alternatieve inkomsten (geen subsidie of contributie) | Toename % | ||
2021 | 2017 | ||
VVD | 2.827.849 | 2463664 | 15 |
CDA | 2227635 | 653.173 | 241 |
D66 | 1.618.356 | 1.614.759 | 0 |
GL | 2.984.580 | 1763204 | 69 |
PVdA | 2.183.037 | 2050134 | 6 |
ChristenUnie | 874.314 | 703.498 | 24 |
PvdD | 1022028 | 260751 | 292 |
FVD | 1956588 | 324939 | 502 |
SP | 3250544 | 1.218.274 | 167 |
Totaal | 18944931 | 11052396 | 71 |
Giftenplafond
Afgelopen jaar wijzigde het parlement de wet die de financiering regelt voor politieke partijen. Daarin is onder meer bepaald dat donateurs niet meer dan 100.000 euro mogen geven aan een partij om zo te voorkomen dat fondsenwerving bij grote donoren te belangrijk gaat worden voor politieke partijen.
Die wijziging is op 1 januari dit jaar ingegaan.