'PVV gaat veel moeite krijgen om alle kiezers tevreden te houden'

"De PVV deed het bij de verkiezingen goed in ondernemersgemeenten zoals Westland en juist op hele arme plekken zoals Pekela, waar mensen in een sociale huurwoning wonen en in de bijstand zitten. Die komen nu samen door woede, maar als er geregeerd moet worden en er pijnlijke besluiten moeten worden genomen, kan die partij worden gesplitst", denkt De Voogd, die meerdere boeken schreef over de geografie achter verkiezingen.

Onlangs schreef De Voogd samen met René Cuperus de 'Atlas van Afgehaakt Nederland', waarin hij mensen beschrijft die zich geen onderdeel meer voelen van de maatschappij. Een deel van die mensen stemde vorige maand op de PVV, denkt hij, maar die zouden volgende keer zo weer ergens anders kunnen landen.

Heel veel kiezers stemden iets anders dan de vorige keer, maar volgens De Voogd zijn kiezers stabieler dan je zou denken. "Het probleem is dat er geen partij is die bij een grote groep kiezers hoort. Je hebt een grote groep die sociaaleconomisch links van het midden is en sociaal-cultureel rechts. Die hadden nooit een partij en die gaan alle kanten op. Die worden als wispelturig neergezet, maar het partijaanbod sluit er gewoon niet op aan", stelt hij.

Opvallend is dat CDA-lijsttrekker Henri Bontenbal zichzelf 'sociaal-conservatief' noemt. Dit leverde bij afgelopen verkiezingen geen succes op (het CDA haalde 5 zetels), maar De Voogd denkt dat die partij in de toekomst nog wel eens groter zou kunnen worden.

Grote steden

Veel mensen, vooral progressieve stedelingen, waren verbaasd over de winst van de PVV, maar De Voogd zag het wel aankomen. "Veel mensen die in de grote stad wonen, hebben niet door dat er veel meer mensen buiten de grote steden wonen", stelt hij. In de vier grote steden woont maar 13 procent van Nederland. "In Amsterdam maar 5 procent. Dat is niet het beeld wat je krijgt als je naar de media kijkt", aldus De Voogd.

Nederlanders wonen vooral in 'middelgrote plaatsen', zegt hij, en daar stemmen mensen rechtser. Ook de BBB maakte een inschattingsfout, door te denken dat de plattelandsstem heel groot is, denkt De Voogd. "In maart zagen zij een deel van die ontevreden kiezers bij hen belanden, maar nu zijn het echt alleen nog maar de hele kleine dorpen. De massa woont in Nieuwegein, Zoetermeer, Etten-Leur, Meppel, dat soort plaatsen."