Het verspreiden van nepnieuws kan een lucratieve business zijn

Pfizerpapers

In een van de afleveringen van #Ophef neemt Bouma de zogeheten ‘Pfizerpapers’ onder de loep. Iedere maand worden duizenden documenten vrijgegeven van Pfizer over het coronavaccin. Volgens sceptici tonen die documenten aan dat er veel mis is met het vaccin. Zo zou uit de documenten blijken dat het vaccin bijvoorbeeld eigenlijk maar voor 12% effectief is, in plaats van de eerder gestelde 95 procent.

Bouma doorzocht ruimt tachtigduizend documenten, maar kon geen enkele referentie naar die twaalf procent vinden. “Het is een hele klus om het door te spitten, en al helemaal als vervolgens blijkt dat het nergens in die tachtigduizend documenten staat.” Het percentage bleek uiteindelijk te zijn gebaseerd op een foutieve rekensom van een blogger.

Verdienmodel

Tegelijkertijd merkt Bouma dat het voor sceptici vaak helemaal niet uitmaakt wat voor argumenten of bewijzen hij gebruikt voor zijn factchecks. Omdat hij voor de Publieke Omroep werkt, zou hij simpelweg "de regering naar de mond praten." Regelmatig gaat hij hierover met mensen in discussie, en wijst hij erop dat onderzoek van Nieuwsuur er juist vaak toe heeft geleid dat bewindslieden moesten aftreden. “Al die zaken hebben nooit geleid tot gekorte budgetten van Nieuwsuur.”

Volgens Bouma werkt het juist vaak andersom. Programma’s zoals bijvoorbeeld Blckbx, waar op regelmatige basis coronasceptici aanschuiven, zijn vaak afhankelijk van donaties. “Stel je voor dat journalisten van Blckbx er op een gegeven moment achter komen door journalistiek onderzoek dat er niet allemaal mensen omvallen door vaccins, dat vaccins wel heel erg goed werken. Stel ze komen daar achter. Wat denk je dat er dan gebeurt met hun donatiemodel? Dat stort in. Mensen willen horen van dat programma dat er allemaal vreselijke complotten achter zitten en mensen omvallen, dat het niet werkt, en dat we allemaal bedrogen zijn.”

Ook de boerenprotesten in Nederland kregen veel aandacht van internationale platforms waar eerder nepnieuws over bijvoorbeeld corona, de Capitoolbestorming in de VS of de Trucker-protesten in Canada werd gedeeld. Een van die platforms haalde via donaties ruim 25 duizend euro op om verslag te leggen van de protesten in Nederland.