'Burgerberaad is rebellie tegen multinationals die wetteksten schrijven'

Dr. Eva Rovers is cultuurfilosoof en schrijfster. Ze schreef een biografie over Helene Kröller Müller en over Boudewijn Büch en schrijft de laatste jaren veel over rebellie en burgerberaden.

Een burgerberaad is een vorm van inspraak die steeds populairder wordt. Het houdt in dat een representatieve groep burgers mee mag denken over toekomstig beleid. Anders dan een referendum waarbij alleen ja en nee kan worden aangekruist, hebben burgers via een burgerberaad ook invloed op de inhoud van een besluit.

Windmolentjes

“Burgerberaad dat klinkt grappig genoeg wat braaf, maar het is rebellie", zegt Eva Rovers. "Rebellie neemt veel vormen aan, maar een burgerberaad is rebellie tegen het systeem waarbij het algemeen belang ondergeschikt gemaakt wordt aan partijpolitiek. Het is rebellie tegen een systeem waarbij jij en ik eens in de vier jaar een vakje rood mogen kleuren, maar multinationals aan wetteksten mee mogen schrijven. En het is zeker ook rebellie tegen alle vormen van nep inspraak waarbij de suggestie wordt gewekt dat mensen nog even mogen meepraten, maar het besluit al genomen is.”

“De windmolentjes die er al komen en dat het dorp dan voor de vorm nog even mee mag denken”, onderbreekt Jort Kelder. “ Ja, precies, maar bij een burgerberaad kunnen mensen echt meepraten en meebeslissen”, beaamt Rovers.

Macht werd gered door corona

“Past het bij Nederland, rebellie?”, wil Kelder vervolgens weten. “Ik zou dat graag beamen”, antwoordt Rovers, “Ik heb lang gedacht dat Nederland niet snel de straat op ging, maar je zag in 2019 echt iedereen in opstand komen, van de boeren tot de leraren, de jongeren en de verplegers.

“Iedereen was aan het mopperen”, zegt Jort Kelder. “En toen werd de macht gered door corona.”

De kleine blonde dood

Jort gaat ook uitvoerig in op de biografie Boud over Boudewijn Buch die Rovers heeft geschreven.

“Buch was heel goed in staat om allerlei historische, moeilijke onderwerpen, die lang niet door iedereen interessant werden gevonden, heel erg goed uit te leggen", zegt Rovers. "Hij kon mensen heel goed enthousiast maken. Of het nou over dode schrijvers ging, uitgestorven dieren of historische figuren. Hij trok zijn mond open en iedereen hing aan zijn lippen.”

“Wat mij vooral fascineerde is dat hij bij leven zo geliefd was, maar dat hij na zijn dood ongelooflijk verguisd werd. Omdat toen bleek dat hij een groot deel van zijn leven verzonnen had. En dat waren allemaal aspecten waarin mensen heel erg hadden meegeleefd.”

“De kleine blonde dood bijvoorbeeld”, zegt Jort. “Zijn boek over de dood van zijn zoontje, later bleek dat dat helemaal niet zijn zoon was.” “Nee", zegt Rovers, "en die jongen was helemaal niet dood gegaan”. “Die leeft nog steeds en in nu een hele gezonde vijftiger.”