Politie maakt zich zorgen over sextortion: bedreigingen worden steeds erger

De politie ziet een zorgelijke ontwikkeling op het gebied van sextortion: bendes uit Afrika zijn heel actief en benaderen vooral jongeren. Dat vertelt Ben van Mierlo, Landelijk coördinator Team Bestrijding Kinderpornografie en Kindersekstoerisme aan Het Misdaadbureau.

Vooral aan jongens uit de leeftijdscategorie 14 tot 17 jaar wordt gevraagd seksuele handelingen te verrichten, dit op te nemen en op te sturen. Vaak gebruiken ze daarvoor een gefingeerde foto van een meisje. Wie dat doet, wordt slachtoffer van een bende en wordt op gruwelijke wijze afgeperst. Van Mierlo vertelt dat de bendes dreigen de foto of video in de kenniskring van het slachtoffer te delen als zij niet snel geld overmaken.

De bedreigingen zijn vaak erg persoonsgericht en gaan heel ver. Vrienden, ouders, de sportclub of zelfs de hond wordt bij naam genoemd. Het is een extreem middel om het slachtoffer verder onder druk te zetten te betalen. Daar stopt het niet, want nadat het geld is overgemaakt gaan de bedreigingen gewoon verder, weet Van Mierlo.

'Ik was exposed'

Iemand die iets vergelijkbaars heeft meegemaakt is Anna, al werd zij niet door een criminele bende bedreigd. Anna was 16 en had spannend contact met een jongen. "Tijdens een van onze spannende gesprekken heb ik een foto gestuurd met webcam, waarbij mijn bovenlichaam bloot was," vertelt zij.

Op een gegeven moment ging het contact tussen de twee over, maar drie jaar later – toen Anna 19 was – kreeg zij weer contact met hem. "Hij appte mij toen: 'Anna, we hebben een probleem. Mijn vrienden hebben de foto ontvangen die jij ooit naar mij stuurde. Hij is uitgelekt.'"

"Het eerste wat ik dacht: nee, niet we, maar ik heb een probleem," gaat Anna verder. "Ik sta hier naakt op de foto, niet jij. Ik was exposed en moest dealen met de consequenties. Die waren best groot voor mij destijds."

Vrijwel iedereen in haar leefomgeving en mensen met wie zij op de middelbare school zat kreeg de foto in handen. "Er werden dingen naar mij geroepen als: 'Lekkere tieten Anna'. Of: 'Wat doe je voor geld'." Het bleef niet alleen daarbij. "Het werd vrij snel grimmig. Ik werd ’s nachts opgebeld en kreeg seksuele verzoeken."

De boodschap die Anna wil overbrengen richt zich niet zozeer tot degene die in eerste instantie een pikante foto sturen, maar naar de verspreiders van de foto. "Weet wat je aanricht. Dit zou je ook niet voor jezelf, je broertje of zusje willen. Waarom doe je dit een ander dan wel aan?"

Om dit soort situaties te voorkomen richt Arda Gerkens van Offlimits, een expertisecentrum online misbruik, zich tot ouders. Zij adviseert ouders het gesprek aan te gaan met hun kinderen. Ten eerste om de foto niet te versturen en ten tweede om de foto niet te verspreiden. "Gooi de foto weg. Weet wat je ermee kunt aanrichten, want er wordt hierom regelmatig zelfmoord gepleegd. Ook door jongens."

'Ze kicken op de aandacht'

Presentator Danny Ghosen maakte in het verleden een programma Danny’s Wereld, waarin hij personen confronteerde die de naaktfoto’s van jonge meiden verspreidden. "Ze beseffen niet wat ze de meiden aandoen of het interesseert ze niet of ze kicken op de aandacht die ze ervan krijgen," concludeert Ghosen over waarom mannen foto’s verspreiden.

Voor sommigen had het zelfs een competitief karakter, van wie de meeste foto’s in bezit had. Anderen deden meer aan 'victim blaiming', waarbij de schuld bij de jonge vrouw werd gelegd. 'Dan moet die hoer die foto maar niet delen', werd dan gezegd. Volgens Ghosen waren de mannen "heel denigrerend" over de vrouwen die pikante foto’s sturen.