De beste speech van november is van de minister-president van Barbados: 'Je zag iets fantastisch gebeuren in Glasgow'

"Het was echt een goede speechmaand", oordeelt Julia Wouters over november. "We hadden hele ruime keuze uit goede speeches." Van politieke congressen in Nederland tot de klimaatconferentie in Glasgow: het was niet makkelijk om het kaf van het koren te scheiden. Samen met Jurjen van den Bergh heeft Wouters uit het grote aanbod een top-3 samengesteld.

3. Verbinding door burgemeester Halsema

"Het virus trekt zich weinig aan van conflict", zegt Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, in haar videoboodschap over de aanscherping van de coronamaatregelen. Een krachtig statement tegen verdeeldheid, vindt de jury van De Nieuws BV.

"Zij vult het gat op dat onze regering laat liggen", ziet Wouters. Ze prijst vooral de empathie die Halsema uitstraalt. "Wat ik heel belangrijk vind: zij benoemt eerst de reden waarom mensen boos en teleurgesteld zijn. Dat gebeurt te weinig. Je merkt dat bij heel veel rustige, gebalanceerde mensen de emoties inmiddels ook heel hoog zitten - en die neem je pas weg als je eerst even meebuigt."

Halsema probeert in haar speech te verbinden. "Wees verdraagzaam, juist voor andersdenkenden", zegt de burgemeester tegen de Amsterdammers. "Voor ouderen die bang zijn voor het virus, jongeren die onbevangen willen leven. Voor gevaccineerden én mensen die gebruik maken van hun onvervreemdbare recht om helaas een andere keuze te maken. We zijn allemaal Amsterdammers, Nederlanders."

Voor Jurjen van den Bergh was dit de sleutelpassage. "Het bijzondere is dat ze ook oproept tot verdraagzaamheid richting de gevaccineerden. Als je dat eerst op je in laat werken, denk je: duh, dat is de meerderheid, die krijgen al heel veel veren in hun achterste! Maar het punt is dat dat juist niet gebeurt. Die groep wordt eigenlijk vergeten."

"We zijn met name de hele tijd bezig met reageren op mensen die boos zijn over de maatregelen en met elkaar de maat nemen", zegt Van den Bergh. Halsema verrast daardoor. "Door het simpele feit dat ze even zegt: wees ook verdraagzaam voor de gevaccineerden, vergeet ze geen groep. Dat is precies wat een burgemeester moet doen."

2. Alexandria Ocasio-Cortez trekt een grens

Een bekende stem in deze maandelijkse top-3: het Amerikaanse Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez. Zij maakte in november indruk met een krachtige reactie op haar Republikeinse collega Paul Gosar, die online een animatievideo deelde waarin hij haar vermoordt. 'AOC' riep het parlement op een grens te trekken.

Van den Bergh vindt het knap dat Ocasio-Cortez haar speech groter maakt dan zichzelf. "Ze wordt zelf aangevallen in dat filmpje, maar ze heeft het over het instituut, over het Congres en de politieke partijen. En ze heeft het over de samenleving, want ze zegt: als wij hier zo met elkaar omgaan, raakt dat de rest van de samenleving ook."

"Het resoneert natuurlijk extra om wat we de afgelopen weken ook in Nederland zien gebeuren", zegt Julia Wouters over AOC's oproep om zulke bedreigingen van collega's niet te accepteren. "Kamerleden die elkaar persoonlijk aanvallen, het goedpraten dat mensen in de Kamer bedreigd worden." Het doet Wouters denken aan FvD'er Pepijn van Houwelingen, die tegenover zijn D66-collega Sjoerd Sjoerdsma dreigde met 'tribunalen'.

Nederlandse parlementariërs reageren niet zo adequaat als Ocasio-Cortez, vindt Wouters. "Ik vind ons debat daar heel onvolwassen in. Tot op heden is het: dat mag je niet zeggen, foei... Daar zijn we in Nederland ontzettend onhandig mee."

1. Mia Mottley steelt de show in Glasgow

Hoe sterk Alexandria Ocasio-Cortez ook sprak, de eerste plaats in deze top-3 gaat toch naar een speech die er overduidelijk uitsprong op de klimaattop in Glasgow. Dat is de toespraak van Mia Mottley, de minister-president van Barbados, een van de eilanden die acuut gevaar lopen door de opwarming van de aarde en de stijging van de zeespiegel. Ze confronteerde de wereldleiders hier heel direct mee.

"Wat zij deed, was een niet-westers perspectief vertalen naar een ruimte waarin westerse leiders een besluit moesten nemen", ziet Van den Bergh. "Doordat zij zich zo inleeft in het publiek dat ze moest bereiken, maar toch bij haar eigen ervaringen, haar eigen cultuur, haar eigen taal bleef - daardoor zag je echt iets fantastisch gebeuren."

Niet alleen Mottleys woorden, maar ook haar uitstraling maakte indruk, vindt Wouters. "Het beeld is ook fantastisch. Hier staat een vrouw, ze staat echt." Het contrast met de wereldleiders in de zaal was groot. "Er zijn ook beelden van die COP, waar je die 200 mensen een beetje ziet zitten te knikkebollen. Maar als zij praat, zijn die witte mannen allemaal wakker. Ze weet de aandacht te grijpen."