Het Handboek Populisme

In De Nieuws BV analyseren Peter Kee en David van der Wilde het succes achter Het Forum. Daaruit blijkt dat de strategie van Forum voor Democratie lang niet zo speciaal is als het lijkt. Stap na stap worden populistische trucs uit de kast gehaald. En die methode werkt.

Net als door Trump, Wilders, Le Pen maar ook linkse figuren als Varoufakis wordt continu de confrontatie gezocht met de elite. Het establishment zou het volk verloochenen en enkel in eigen belang handelen. Kritische media worden de mond gesnoerd door ze hetzelfde label van ‘establishment’ op te plakken. Iedere vorm van kritiek of ongewenste analyse wordt daarmee afgedaan als een regelrechte en bovendien partijdige aanval.

Democratie

Met het volk hoog in het vaandel wordt steevast gekozen voor een directe democratie. Een parlementair stelsel of consensus zouden de volkswil namelijk maar in de weg staan en daarmee per definitie verkeerd zijn. Al gaat die vlieger niet op voor de interne aangelegenheden, hier geldt enkel de wil van de leider.

Om verdere tegenspraak uit de weg te gaan, proberen populisten hun verhaal via de eigen kanalen -voornamelijk sociale media- naar buiten te brengen. Zo blijf je de baas over je eigen boodschap en kunnen onhaalbare plannen en tegenstrijdigheden zonder context worden gelanceerd.

Kritiek

Blijkt er dan toch kritiek te zijn, dan ga je vol op het orgel. Verklaar de boodschapper of criticus tot volksvijand, roep hard dat je wordt gedemoniseerd. Zo ben je terug bij stap één en twee, waarmee je het eigen gelijk nog verder kunt versterken.

Of dat populisme verkeerd is? Niet per definitie. Natuurlijk kan een populist inhoudelijke punten scoren of zelfs gelijk hebben. Een populair politicus heeft immers een boodschap waar een grote groep mensen het mee eens is.