Angst van politiek en journalistiek voor 'de stem van het volk'

Sneeuwvlokkenchaos, puinhoop in het land, gebukt onder de sneeuw, veldbedden op Schiphol, inburgeringsbeleid faalt. Zomaar een greep uit de krant. Dat de sneeuwschuivers nu 'in hun element' zijn, wat ik lees in de Telegraaf, is eigenlijk een dissonant. Code rood, alleen dat trekt de aandacht.

Foto boven: Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau verlaat de Tweede Kamer.

Sociaal en Cultureel Planbureau

Gewaagd daarom dat het Sociaal en Cultureel Planbureau haar eigen onderzoek naar de temperatuur in het land (de Sociale Staat van Nederland 2017) als tamelijk gunstig kwalificeert.

Het wordt overgenomen, zoals de meeste goed geschreven samenvattingen van dikke rapporten. De - gewone - Nederlander voelt zich redelijk gelukkig, behoorlijk gezond en is ook nog tamelijk optimistisch. Gemopper is er altijd, maar het kan slechter.

Pech voor Geert Wilders en Thierry Baudet. Europa is minder populair, maar nog altijd meer dan de helft van de Nederlanders vindt het lidmaatschap van de EU draaglijk. En het denken is minder rechts dan het lijkt; we zijn qua politiek denken behoorlijk gebalanceerd. Er wordt zelfs iets milder gedacht over immigranten. Dat Rotterdam al bijna geen Nederland meer is, zoiets begreep ik uit een PVV-spotje, valt voorlopig nog wel mee.

Kortom, het beeld van Nederland is door het SCP zó positief neergezet dat de Telegraaf het alleen op de website heeft gezet, want de moederkrant kan zoveel opgewektheid nauwelijks aan.

Tegenstelling

Natuurlijk speur ook ik in de SCP-gegevens naar minder gunstige cijfers. Zo is er wel degelijk sprake van een toenemende tegenstelling in het land. Tussen rijk en arm, tussen autochtoon en allochtoon en tussen laag- en hoogopgeleid. Wij zijn de Verenigde Staten niet, waar ongelijkheid schrijnend is, maar een waarschuwing zit wel achter de cijfers verscholen.

Interessant is het daar waar het gaat over de publieke opinie. Het is voor de burger gemakkelijker geworden het ongenoegen onmiddellijk te uiten. Dat kunnen we zien op Facebook, Twitter of waar dan ook in de virtuele wereld.

Maar dat onbehagen valt in vergelijking met 2002, het jaar van de moord op Pim Fortuyn, mee. Het is meer de de wijze waarop dat ongenoegen tot uiting komt in de politiek en in de publiciteit, zo staat in het rapport te lezen. Dat is een boodschap aan zowel de politiek als aan de journalistiek. Zo lees ik dat er 'angst is de stem van het volk te missen'.

Dat andere geluid wat we willen horen, omdat we bang zijn het te missen. De politiek die de oren laat hangen naar boze burgers, dat is iets om eens iets langer over na te denken. Als de politiek nu eens begint met het bedenken van plannen voor de toekomst, ze voorlegt en open staat voor kritiek. Als de journalistiek met als uitgangspunt gewoon eerlijk, gebalanceerd en onafhankelijk bericht geeft en meningen niet als feiten brengt. Pas dan wordt dit land nog prettiger dan het nu al is, los van alles wat beter kan en beter moet.

Kees Boonman is politiek commentator voor Radio EenVandaag en presentator van het politieke radioprogramma Kamerbreed.