Zuivelfirma FrieslandCampina profiteerde van afschaffen vergunningplicht

Toen FrieslandCampina in 2019 een nieuwe natuurvergunning aanvroeg in verband met nieuwe activiteiten op het terrein in Veghel, golden nog andere regels. De provincie stelde voorwaarden: de stikstofuitstoot (ammoniak en stikstofoxiden, NOx) moest omlaag. Om binnen de bandbreedte te blijven, zou het bedrijf een gaswasser installeren die de lucht in de schoorsteen zou zuiveren.

Verandering regels

Maar tijdens de behandeling veranderden de regels. In de Spoedwet Aanpak Stikstof verdween de vergunningplicht voor bedrijven die niet méér gingen uitstoten dan eerder was vergund. Dat werd bekrachtigd door het ‘Logtsebaan-arrest’ van de Raad van State. Daarin werd nogmaals gesteld dat een ondernemer die binnen de ‘ruimte’ van zijn oude vergunning blijft, geen nieuwe vergunning hoeft te hebben.

Maar geen vergunningplicht betekent ook dat de vergunningverlener, de provincie Noord-Brabant in dit geval, geen voorwaarden kan stellen.

Dus viel ook FrieslandCampina terug op een oude vergunning: de Hinderwet-vergunning uit 1992. In die tijd had de fabriek ketels en installaties die inmiddels buiten gebruik zijn. Maar de capaciteit en bijbehorende stikstof-emissie telt nog. Op die manier ontstaat ruimte: je kunt efficiëntere machines die minder milieuverontreinigend zijn, harder laten draaien. Zo kan het bedrijf blijven groeien.

Het rekenen met oude vergunningen is een papieren exercitie: het uitstoot-plafond is volgens cijfers uit de emissieregistratie nooit gehaald. Je zou kunnen zeggen: die ruimte hadden ze nooit helemaal nodig.

Maar ze gaan die ruimte alsnog gebruiken, juist nu de rijksoverheid stikstof wil terugdringen.

Een woordvoerder laat weten: “Wij onderzoeken continu mogelijkheden om onze uitstoot bij onze productieprocessen te verlagen. Zo hebben wij in 2018-2019 onze relatieve NOx-uitstoot verlaagd doordat we een aantal turbines in ons productieproces hebben stopgezet en zijn overgestapt van gas naar groene elektriciteit. In de periode daarna hebben we deze beschikbare NOx-ruimte gebruikt voor verhoging van onze productievolumes.”

“Een luchtwasser is niet per definitie een goede (alternatieve) oplossing. Met een luchtwasser verplaats je het probleem naar het afvalwater en daarmee mogelijk naar het oppervlaktewater. Daarnaast verbruikt een luchtwasser water en energie.”

Provincie-bestuurder Elies Lemkes, verantwoordelijk voor de handhaving in Noord-Brabant: “In algemene zin zijn we ons ervan bewust dat we moeten aansturen op verlaging en dat doen we ook zoveel mogelijk. Maar als je gebruikmaakt van de ruimte in je vergunning, heb je op grond van jurisprudentie geen nieuwe vergunning nodig. En dat is in dit geval ook zo.”

Vrijdag maakt minister Van der Wal nieuwe maatregelen bekend.

Overigens overschreed FrieslandCampina onlangs een andere vergunning. Lees dat verhaal op Pointer.nl