'De werkelijkheid blijkt steeds weer anders te zijn'

Zie jij jezelf eigenlijk als een onderzoeksjournalist?

Freek Schravesande: “Nou, ik heb nog nooit een voorpagina gehaald, tegels gelicht, of misstanden aangekaart. Maar in sommige verhalen die ik schrijf zit wel heel veel onderzoek. Zo zijn Carola en ik voor een serie artikelen over Spoorwijk wel een keer of dertig in deze Haagse wijk op bezoek geweest.”

De serie over Spoorwijk in nrc.next is een van jullie bekendste projecten tot nu toe. Waar gaat het precies over?

“Spoorwijk is een arme buurt in Den Haag met een wat crimineel imago. Bepaalde families zouden er de dienst uitmaken, de overheid zou er zwaar worden gewantrouwd, dat soort dingen.”

“Op een gegeven moment werd bekend dat Spoorwijk de uitvalsbasis zou zijn van de Quote 500-bende. Deze bende had onder meer inbraken gepleegd bij rijke Nederlanders, die zij op de Quote 500-lijst vonden. Voor Carola en mij was dat een interessante aanleiding om Spoorwijk eens nader te bekijken.”

“Op deze manier kwamen wij erachter dat veel stereotiepen en clichés over Spoorwijk niet kloppen. De misdaad in de wijk is helemaal niet zo strak georganiseerd als de media ons voorspiegelden. En de wijk is ook helemaal niet zo gesegregeerd als vaak wordt gedacht: autochtone, Marokkaanse en Surinaamse Nederlanders leven er echt samen.”

Hoe komt het eigenlijk dat Carola Houtekamer en jij zoveel met elkaar samenwerken?

“Carola en ik zijn ongeveer tegelijkertijd bij het NRC gaan werken. In 2008 hebben wij voor het eerst samen een reportage gemaakt. Dat was voor een serie waarin nrc.next-redacteuren met het openbaar vervoer bepaalde plekken in Nederland bezochten. Carola en ik gingen toen met een stoomtrein naar de kerncentrale van Borssele. Wij hadden meteen een goede klik, en dat is altijd zo gebleven.”

“Ik denk dat onze eigenschappen elkaar versterken. Zij is wat extraverter, ik wat introverter. Zij is wat beter in het enthousiasmeren van mensen, ik zou wat meer oog hebben voor details. En met de ene persoon heeft zij een betere klik, terwijl ik met een andere persoon juist een betere klik heb. Dat is erg handig als je verschillende mensen goed probeert te leren kennen, zoals tijdens ons project in Spoorwijk.”

Is er, behalve de serie over Spoorwijk, nog een ander journalistiek project van Carola en jou dat jij kunt aanraden?

“Het artikel ‘Lijk in het kanaal’ is zeker de moeite waard. Carola en ik kwamen dat op het spoor door een bericht van Opsporing Verzocht. Hierin werd gezegd dat een dode man die in een kanaal was gevonden, tijdens zijn leven werd gehaat. Vervolgens zijn wij dit gaan uitzoeken.”

“En wij vonden bevestiging: veel mensen leken de man inderdaad te haten. Maar uiteindelijk hoorden wij ook een andere kant van het verhaal. De werkelijkheid blijkt steeds weer anders te zijn dan je in eerste instantie denkt – voor mij is dat de belangrijkste drijfveer om journalistiek te bedrijven.”

Tot slot: ben jij optimistisch over de toekomst van het soort journalistiek dat Carola en jij bedrijven? Denk je dat er genoeg ruimte blijft bestaan voor zulke arbeidsintensieve projecten?

“Ik denk dat die ruimte zeker blijft bestaan. De journalistiek is altijd op zoek naar manieren waarop ze relevant kan zijn. Ik geloof dat ‘gewone’ nieuwsberichten altijd belangrijk zullen blijven, maar ik geloof dat mensen ook geïnteresseerd zijn in andere soorten verhalen, zoals Carola en ik die bijvoorbeeld maken.”

Meer van Freek Schravesande en Carola Houtekamer hoor je zaterdag 27 augustus in het onderzoeksprogramma Argos, tussen 14.00 en 15.00 uur op NPO Radio 1.